دارودرمانی برای مبتلایان به اختلال طیف اتیسم(اوتیسم)

چکیده:
طیف اتیسم(اوتیسم)اختلالی است که خانواده ها ترجیح میدهند پیش از دارودرمانی از طریق رفتار درمانی مانند رویکرد ABA یا بازی درمانی مانند رویکرد فلورتایم و...با آن روبه رو گردند اما این اختلال در اکثر مواقع به همراه حداقل یک اختلال دیگر مشاهده میگردد و این اختلالات همراه متخصصان را وادار به مداخلات دارو درمانی میکند چراکه اختلالات وسواس اجبار و یا اضطراب و یا افسردگی میتواند در روند اثر بخشی رویکرد های رفتاری مداخله نموده و اثر منفی داشته باشند.

اطلاعات کامل دارویی در مورد اتیسم، فواید و عوارض دارو ها

اختلال طیف اتیسم(اوتیسم) (ASD) همانطور که در دفترچه راهنمای تشخیصی و اماری اختلالات روانی (DSM-V) تعریف شده است یک اختلال رشدی عصبی است که با مشکلات مداوم در برقراری ارتباط و تعامل اجتماعی و الگوهای محدود و تکراری رفتار  و علایق همراه است.رفتار های اضافی که اکثرا در افراد مبتلا به اتیسم مشاهده می گردد شامل پرخاشگری،خود آزادی، کج خلقی  و قشقرق های شدید که اغلب خانواده ها را درگیر استرس فراوان می کند. افراد مبتلا به اختلال طیف اتیسم درگیر با اختلالات دیگری مانند بیش فعالی و نقص توجه و  اختلال اضطراب  هستند که می تواند چالش های بزرگی برای تشخیص و درمان اتیسم در این جمعیت ایجاد کند. آکادمی روانپزشکی کودک و نوجوان امریکا  ارزیابی و درمان چند رشته ای را برای کودکان مبتلا به طیف اتیسم توصیه می کند از جمله مداخلات اموزشی ،مداخلات ارتباطی،مداخلات رفتاری فشرده و انفرادی و دارو درمانی.
این مقاله که بر گرفته از چندین مقاله معتبر علمی است با هدف مروری مختصر بر شواهد موجود در مورد داروهای رایج تجویز شده برای معالجه
علائم اختلال طیف اتیسم و عوارض این دارو ها ارائه می گردد.همچنین در این مقاله برخی از دارو هایی که ممکن است در اینده نزدیک نیز برای درمان و بهبودی در افراد اتیستیک مورد استفاده باشد نیز مورد بررسی قرار می گیرند.لازم به ذکر است تمامی مطالب ارائه شده در این مقاله تنها و تنها جهت افزایش آگاهی شما خواننده گرامی ارائه می گردد و به هیچ عنوان هیچگونه دارویی را تجویز و توصیه نمی کند چراکه تنها متخصص کودک شما است که صلاحیت تجویز دارو را دارا است.در منابع این مقاله پژوهشهایی از متخصصان ایرانی وجود دارد که در پایگاه های معتبری چون WEB MDو NCBI به چاپ رسیده و این نشان دهنده توانایی و صلاحیت متخصصان روانپزشک ایرانی است.شاید یکی از این متخصصان پزشک کودک شما باشد.برای دانستن همه چیز درباره اوتیسم مطالعه مقاله اوتیسم چیست؟انواع،علت ها و درمانها را پیشنهاد می کنیم.

ordibehesht autism center

دارودرمانی رفتار های تحریک پذیری، پرخاشگری و تنشگری در متبلایان به اتیسم

تحریک پذیری(نا آرامی،بد خلقی و قشقرق )،پرخاشگری و رفتارهای خود آزاری و تنشگری های شدید اغلب نگرانی اصلی والدینی است که برای دریافت خدمات به متخصصان مراجعه می کنند. مداخلات رفتاری می تواند در بهبود و اصلاح محرکهایی این چنین کمک کننده باشد اما رفتار پرخاشگرانه و تنشگری از نگرانی های اصلی خانواده ها و رفتار درمانگران است که مانع مشارکت درمانی کودک گردیده و خانواده را ملزم به دریافت مداخلات دارویی برای بستر سازی مداخلات رفتاری می کند. مداخلات دارویی می تواند میزان تحریک پذیری و تنشگری کودکان اتیستیک را کاهش داده و موجب بهبود عملکرد رفتاری کودک گردد.
داروهای آنتی سایکوتیک نسل دوم

ریسپریدون و آرپیپیرازول تنها داروهایی هستند که توسط FDA برای درمان تحریک پذیری کودکان مبتلا به طیف اتیسم مورد استفاده است.داروهای آنتی سایکوتیک نسل دوم خطر کمتری نسبت به آنتی سایکوتیک های نسل اول دارند که موجب دیسکنزی(اختلال حرکتی شامل کندی حرکات ارادی یا حرکات پیوسته غیر ارادی مانند تیک) در مبتلایان گردیده و در حال حاظر به عنوان درمان نخست دارویی برای تحریک پذیری و پرخاشگری در طیف اتیسم به حساب می آیند(اریکسون و همکاران،2007).لازم به ذکر است که مطالعات در این زمینه عمدتا کوتاه مدت است اما اثرات جانبی طولانی مدت در اثر مصرف انتی سایکوتیک نسل دوم می تواند شامل افزایش وزن ،ریسک اختلال متابولیک(اختلال سوخت و ساز) و علائم اکستراپیرامیدال باشد.علائم اکستراپیرامیدال یا خارج هرمی اختلالات حرکتی هستند که در اثر مصرف برخی دارو های انتی سایکوتیک به وجود می آید.برای دریافت اگاهی بیشتر در زمینه درمان اختلال اتیسم مطالعه مقاله نگاهی به تازه ترین رویکرد درمانی اتیسم  را به شما پیشنهاد می کنیم.
ریسپریدون(ریسپریدال)
ریسپریدون برای درمان تحریک پذیری در طیف اتیسم مورد تایید FDA است. مطالعات چندگانه و بزرگ و کنترل شده ای با دارو نما بهبود در تحریک پذیری را با دریافت ریسپریدون نشان داده است(مک کراکن و همکاران، 2002 و شیا و همکاران، 2004) . یکی از این مطالعات که در 8 هفته انجام گرفته است این دارو را با دارو نما در 101 کودک 5 تا 17 ساله مورد بررسی قرار داده است و مشخص گردیده که داروی ریسپریدون منجر به کاهش معنی داری(56درصدی) در تحریک پذیری در مقایسه با دارونما می گردد و عوارضی چون افزایش اشتها و وزن،خستگی،خواب آلودگی،سرگیجه و اب ریزش دهان نیز گزارش گردیده است(مک کراکن و همکاران 2002 و شیا و همکاران 2004وامان و همکاران 2015).
آرپیپیرازول( ابلی فای)
آرپیپیرازول برای درمان تحریک پذیری در جوانان مبتلا به طیف اتیسم مورد تایید FDA قرار گرفته است. در یک مطالعه بزرگ و کنترل شده در یک گروه 218 نفری کاهش قابل توجهی در گروه آزمایش به نسبت گروه کنترل که دارونما دریافت نموده بودند مشاهده گردید. در آزمایشی دیگر که با98 نفر آرپیپیرازول مورد بررسی قرار گرفت تفاوت معنی داری در مصرف آرپیپیرازول با دارونما مشاهده گردید.این دو آزمایش نیز هشت هفته به طول انجامیده و عوارضی چون افزایش وزن و علائم اکستراپیرامیدال در هر دو مطالعه گزارش گردیده است. یکی از عوارض آرپیپیرازول افزایش پرولاکتین در برخی ازمودنی ها بود که در بین هر 3 نفر یک نفر افزایش این هورمون را نشان می داد.در پیگیری های این مطالعه در 52 هفته مصرف این دارو در بین 199 فرد مبتلا به طیف اتیسم روند کاهش تحریک پذیری در آزمودنی ها مشاهده شده بود اگرچه که عوارض گزارش شده نیز همچنان وجود داشته است(مارکوس و همکاران 2009 و اوون و همکاران 2009).
در مطالعه ای دیگر 59 نفر مبتلا به طیف اتیسم 4 تا 18 ساله به مدت 2 ماه آرپیپیرازول و ریسپریدون دریافت نمودند. در این مطالعه افراد به دو گروه تقسیم شده و هر گروه یک دارو را دریافت نمودند و در نتیجه باز هم کاهش قابل ملاحظه ای در هر دو گروه مشاهده گردید و این نشان می دهد که هر دو دارو به یک میزان می تواند در درمان تحریک پذیری و پرخاشگری کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم موثر باشد.(غنی زاده و همکاران،2014 و وینک و همکاران،(2014

پالیپیریدون(اینوگا)
این دارو ضد روانپریشی نسل دوم است که برای درمان اسکیزو فرنی مورد استفاده است و برای درمان تحریک پذیری کودک اتیستیک مورد تایید FDA نیست وداده ها و مطالعات بیشتری برای تایید ان مورد نیاز است اما با این حال شواهد امیدوار کننده ای در مورد این دارو وجود دارد.برای مثال در یک مطالعه کوچک 25 نفری در 8 هفته 84 دصد از ازمودنی ها علائم بهبودی از خود نشان دادند.از عوارض این دارو می توان به افزایش وزن و پرولاکتین می توان اشاره نمود. در یک گزارش موردی در یک کودک 5 ساله مبتلا به اختلال طیف اتیسم که پالیپیریدون دریافت نموده بود علائم درمان پرخاشگری شدید او کنترل و در تحریک پذیری بی قراری ،رفتار های کلیشه ای و بیش فعالی وی موثر بود. کودک افزایش وزن قابل توجهی نشان داد اما عوارض جانبی دیگری در او مشاهده نشده بود(استیگلر و همکاران،2012 و کوالسکی و همکارن 2011)

کوئیتاپین
کوئیتاپین داروی ضد روانپریشی برای درمان اختلالاتی چون اسکیزوفرنی،دوقطبی و… مورد استفاده است.تاکنون ازمایشی به همراه گروه کنترل و پلاسیبو برای این دارو در مورد اختلال طیف اتیسم انجام نگردیده است . در یک مطالعه 12 هفته ای که بر روی پسران 10 تا 17 ساله اتیستیک انجام پذیرفته تنها دو نفر از این افراد علائم بهبودی نشان دادند و حتی برخی دیگر از این کودکان به دلیل بدتر شدن حالت تحریک پذیری شان از مطالعه خارج شدند(فیندینگ و همکاران، 2004). ولی در مطالعه ای کوچک که 11 کودک مبتلا به اختلال طیف اتیسم 13 تا 17 ساله مورد بررسی قرار گرفتند در اثر دریافت این دارو شدت رفتار پرخاشگرانه و اختلال خواب به طور قابل توجهی کاهش یافت ( گولبوچیک و همکارن ،2011).
برای دریافت اگاهی بیشتر در زمینه درمان اختلال اتیسم مطالعه مقاله اختلال و بیماری هایی که ممکن است با اتیسم همراه باشند.را به شما پیشنهاد می کنیم.
اولانزاپین(زیپرکسا)
الانزاپین داروی ضد روانپریشی است که برای درمان اختلال اسکیزوفرنی و دوقطبی مورد استفاده است .داده ها و مطالعات بسیار کمی برای درمان تحریک پذیری افراد مبتلا به اختلال طیف اتیسم(اوتیسم)در اثر مصرف اولازاپین وجود دارد. برای مثال در یک آزمایش کوچک که تنها 11 نفر کودک اتیستیک 6تا 14 ساله داروی اولانزاپین دریافت نموده بودند بهبودی هرچند ناچیز در این کودکان مشاهده شد.اما افزایش وزن شدید و افزایش اشتها و بی حالی از عوارض اصلی این دارو اعلام گردید.در مطالعه ای دیگر که اثر اولانزاپین را با هالوپریدول را در میان 12 نوجوان مبتلا به اختلال طیف اتیسم مقایسه نمودند در بهبود تحریک پذیری در گروهی که اولانزاپین مصرف نموده بودند 5نفر از 6 نفر بهبودی نشان دادند و در گروه هالوپریدول از 6 نفر 3 نفر بهبودی علایم را نشان دادند(هالندر و همکاران 2006 و مالون و همکاران 2001).

زیپراسیدون (گئودون)
این داروی اسکیزوفرنی پتانسیل تبدیل شدن به یک گزینه برای کاهش تحریک پذیری در جوانان مبتلا به اختلال طیف اتیسم را از خود نشان داده است برای نمونه در مطالعه ای 9 نفر از 12 نفر فرد اتیستیک بهبودی در یک دوره 6 هفته ای نشان دادند. عوارض این دارو را می توان بی حالی و واکنشهای دیستونیکی دانست.زیپراسیدون اثر بر وزن یا سطح پرولاکتین خون نداشته است در مطالعه ای دیگر که 42 نفر نوجوان اتیستیک در ان مورد مطالعه بوده اند در حدود 40 کاهش تحریک پذیری در میان آنان مشاهده گردید. (مالون و همکاران،2007 و دومنیک و همکاران ،2015).

کلوزاپین(کلوزاریل)
پیش از تایید ریسپریدون و آرپیپیرازول توسط FDA کلوزاپین به عنوان یک داروی نسل دوم برای درمان پرخاشگری و رفتار تحریک پذیری در کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم مورد استفاده بود. این دارو برای درمان اسکیزوفرنی وکاهش رفتار خود کشی در این بیماران نیز مورد استفاده است.بهریک و همکاران در مطالعات خود دریافتند که دریافت داروی کلوزاپین منجر به کاهش معنی دار دو برابری روزهای بدون پرخاشگری در کودکان اتیستیک گردیده است.اما این دارو ممکن است در دوزها و مدت زمان مصرف بالا موجب تشنج گردد. به همین دلیل به ندرت به عنوان یک درمان خط اول برای اتیسم مورد استفاده است.و این دارو به عنوان آخرین راه حل دارو درمانی برای اختلال طیف اتیسم شناخته می گردد چرا که این دارو عوارضی مانند کاهش آستانه تشنج،کاردیومیوپاتی(بیماری ماهیچه قلب)و افزایش وزن را داراست و از نظراختلال آگرانولوسیتوز(بیماری که بدن توان تولید میزان کافی نوعی گلبول سفید به نام گر نولوسیت را ندارد)بایستی نظارت دقیق بر آن داشت.هرچند این دارو بر اسکیزوفرنی مقاوم به درمان اثرات خوبی از خود نشان می دهد، شواهدی نیز در کاهش پرخاشگری در افراد مبتلا اختلال طیف اتیسم از خود نشان داده  است.(جلی و همکاران ،2015 و بریک و همکاران 2011 و وینک و همکاران2016و لامبری و همکاران،2010و گوبی و همکاران ،2001و چن و همکاران 2001).

لورا سیدون
لوراسیدون تنها داروی انتی سایکوتیک در زمینه اسکیزوفرنی است که در مقایسه با دارونما نتیجه منفی در مورد درمان تحریک پذیری مبتلایان به اختلال طیف اتیسم نشان داده است.لوراسیدون از طریق یک ازمایش 6 هفته ای مورد بررسی قرار گرفت که در نمونه 150 نفری افراد اتیستیک و گروه کنترل در تحریک پذیری کودکان اتیستیک بهبودی مشاهده نگردید(لئوبل و همکاران، 2016)
برای دریافت اگاهی بیشتر در زمینه درمان اختلال اتیسم مطالعه مقاله اتیسم وحیوان درمان یا پت تراپی را به شما پیشنهاد می کنیم.

بیشتر بخوانید:  اوتیسم و رفتار درمانی برای درمان هرزه خواری

ضد روانپریشی نسل اول


هالوپیریدول(هالدول)
داروی هالوپریدول در درمان اسکیزوفرنی و در کنترل تیک ها و گفتار در سندروم تورت(تیک توره)مورد استفاده است. این دارو سابقه طولانی تجویز در زمینه درمان اضطراب حاد را دارا است که در اثر مصرف مواد مخدر یا الکل به وجود آمده و تقریبا متداول ترین آنتی سایکوتیک نسل اول است که برای درمان اضطراب در شرایط حاد مورد استفاده است. در مطالعه ای که توسط فاریترا وهمکاران بر روی 20 کودک اتیستیک صورت گرفت هالوپریدول نسبت به نسل دوم آنتی سایکوتیک ها فلوفنازین در کاهش پرخاشگری در کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم موثر است.پری و همکاران دریافتند که هالوپریدول در 60 کودک اتیستیک 2 تا 8 ساله به مدت شش ماه موثر بوده و موجب کاهش علائم تحریک پذیری،پرخاشگری و عدم همکاری گردید.رمینگتون و همکاران در مطالعه ای هالو پریدول را با کلومیپرامین در افراد اتیستیک مورد مقایسه قرار دادند و نتایج را به نفع هالوپریدول اعلام نمودند.
اثر بخشی این دارو در یک ازمایش بر روی 40 کودک مبتلا به اختلال طیف اتیسم انجام پذیرفته که این 40 نفر به دو دسته تقسیم شدند، یک گروه تحت آموزش زبان با هالوپریدول و گروه دیگر بدون هالوپریدول تحت زبان آموزی قرار گرفتند. در این مطالعه مشاهده گردید که گروهی که در زبان اموزی خود هالوپریدول نیز دریافت کرده بودند پیشرفت بیشتری از خود نشان دادند. بیحالی و افزایش وزن عوارض جانبی مشاهده شده در این ازمایش اعلام گردید .همچنین علائم اکستراپیرامیدال نیز به عنوان یکی دیگر از عوارض هالوپریدول مشاهده گردید.در مطالعات طولانی مدت نیز دیسکنزیا در کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم مشاهده شده است(کمپبل و همکاران 1979،اندرسون و همکاران،1989 و اندرسون و همکاران،1984و کمپبل و همکاران 1978و هوشینو و همکاران ،1979وکمپبل و همکاران 1997) .

داروهای غیر روانپریشی

آگونیستهای آلفا 2
اگونیست های الفا 2 در حال حاظر در درجه نخست برای درمان بیش فعالی و تحریک پذیری در اختلال بیش فعالی و نقص توجه مورد استفاده است. به خصوص زمانی که علائم اختلال طیف اتیسم(اوتیسم)نیز در کودک مشاهده گردد.با اینحال کلونیدین میتواند در درمان برخی تحریک پذیری های افراد اتیستیک موثر باشد.در یک ازمایش 6 هفته ای با گروه کنترل که دارونما مصرف کرده بودند بر روی 8 کودک 5 تا 10 ساله اتیستیک بهبودی در تحریک پذیری و بیش فعالی و رفتار های کلیشه ای مشاهده گردید.کلونیدین همچنین در بهبودی پرخاشگری در 19 کودک مبتلا به اختلال طیف اتیسم به طور مختصری ارتباط نشان داد(جسلسکیس و همکاران ،1992 و مینگ و همکاران،2008).

لیتیوم
لیتیوم برای درمان تحریک پذیری در افراد مبتلا به اختلال طیف اتیسم در خط نخست درمان قرار ندارد. اما شواهدی وجود دارد که استفاده از آن به ویژه در مورد علائم خلقی استفاده می گردد.در یک مطالعه در افراد اتیستیک که برای درمان مورد بستری قرار گرفته بودند در 43 درصد از 30 نفر بیمار بهبودی قابل توجهی در اختلال خلقی مانند
اختلال دوقطبی مشاهده گردید.برای عوارض این دارو کاهش کنترل ادرار، کم کاری تیروئید،هایپرپاراتیروئیدیسم(پرکاری پاراتیروئید)و افزایش وزن به ویژه درصورت مصرف طولانی مدت مشاهده گردیده است(سیگل و همکاران ،2014و سیرت و همکاران 2015 و مک نایت و همکاران ،2012).برای دریافت اگاهی بیشتر در زمینه درمان اختلال اتیسم مطالعه مقاله درمان اختلال اتیسم و تاریخچه ان را به شما پیشنهاد می کنیم.

ضد صرع

صرع یکی از بیماری های همراه با اختلال طیف اتیسم است و اغلب این سوال مطرح می گردد که آیا داروی ضد صرع می تواند در درمان علائم رفتاری مرتبط با اختلال طیف اتیسم نقش داشته باشد.هفت مطالعه درمورد داروهای ضد صرع (چهار مطالعه در مورد والپروات یک مورد لاموتریژین، یک مورد لویتیراستام و دیگری توپیرامات )با هدف بهبود تحریک پذیری و پرخاشگری در افراد اتیستیک مورد بررسی قرار گرفت که هیچگونه تفاوتی میان دارو ها و گروه های دارونما مشاهده نگردید(هیروتا و همکاران ،2014).در مطالعات جداگانه که دارو ها به صورت ترکیبی مورد استفاده قررا گرفته بودند لاموتریژین و لویتیراستام در یک گروه و توپیرامات و ریسپریدون در گروهی دیگر در مقابل دارو نما، گروه ترکیبی توپیرامات بهبودی قابل توجهی در خود تحریکی رفتار کلیشه ای  و بیش فعالی و ناسازگاری در مقایسه با گروه کنترل نشان دادند. خواب الودگی و کاهش اشتها در گروه توپیرامات شایع تر بود اما تفاوت معنی داری در مورد کاهش وزن در دو گروه مشاهده نگردید. در این مطالعه به نظر می رسد داروی توپیرامات عوارض جانبی خود را در زمینه شناختی به حداقل رسانده است(رضایی و همکاران،2010).
والپروئیک اسید(والپروات سدیم، دپاکین،والپاکین)
مطالعات مربوط به تحریک پذیری و والپروئیک اسید با هدف تحریک پذیری در افراد مبتلا به اختلال طیف اتیسم نتایج متفاوتی نشان داده است. والپروئیک اسید در یک ازمایش کنترل شده با دارو نما در 30 فرد اتیستیک 6 تا 20 ساله تمایزی مشاهده نگردید. در یک مطالعه دیگر بر روی والپروئیک 27 نفر اتیستیک با تحریک پذیری شدید ،والپروات در ابتداد منجر به پیشرفت اماری معنی داری گردید .والپروات اسید به دلیل عوارض شدیدی مانند مسمومیت کبدی، هایپرامونمی(نقص چرخه اوره) نیاز به نظارت دقیق دارد. اما به طور کلی والپروئیک اسید به عنوان یک داروی خط اول یا دوم برای درمان تحریک پذیری افراد مبتلا به اختلال طیف اتیسم محاسبه نمی گردد(هیلینگ و همکاران ،2005).

N-استیل سیستئین(NAC)
N-استیل سیستئین(NAC)آنتی اکسیدانی است که به تشکیل گلوتاتیون و تنظیم سطح گلوتامات خارج سلولی کمک می کند.با توجه به شواهد موجود درباره نقش احتمالی کمبود گلوتاتیون(آنتی اکسیدانی قوی که از اجزاء مهم سلولی بدن در مقابل رادیکال های آزاد محافظت می کند) و استرس اکسیداتیو در افراد مبتلا به اختلال طیف اتیسم بررسی هایی صورت گرفته است که آیا NAC می تواند برای درمان تحریک پذیری در افراد اتیستیک مفید باشد.در یک مطالعه در 29 کودک مبتلا به به اختلال طیف اتیسم 3 تا 10 ساله بهبودی در تحریک پذیری مشاهده گردید و تنها عوارض گزارش شده
مشکلات گوارشی معده بود(هاردن و همکاران ،2012)در ازمایشی دیگر NAC با ریسپریدون مورد بررسی قرار گرفت و در این آزمایش کوچک که کودکان مبتلا به به اختلال طیف اتیسم 3 تا16 سالگی را مورد ازمایش دارویی قرار می داد NAC نتایج خوبی به دست اورد(غنی زاده و همکاران2013 و نیکو و همکاران 2015).در یک آزمایش کنترل شده با دارو نما که به مدت 6 ماه 98 کودک اتیستیک را مورد بررسی قرار داد هیچگونه تفاوتی میانNAC  و دارونما در پاسخ دهی اجتماعی،رفتار های تکراری مشاهده نگردید.در این ازمایشها مشخص گردید که این دارو برای بهبودی تحریک پذیری می تواند موثر باشد اما در درمان رفتار های کلیشه ای و تکراری و واکنش های اجتماعی نمی تواند نقشی ایفا کند.اما با این وجود NAC  نمی تواند به عنوان گزینه اول یا حتی دوم برای درمان تحریک پذیری کودکان مبتلا به به اختلال طیف اتیسم پیشنهاد گردد(دن و همکاران ،2016).برای دریافت اگاهی بیشتر در زمینه درمان اختلال اتیسم مطالعه مقاله اتیسم و درمان با سلولهای بنیادی را به شما پیشنهاد می کنیم.
نالترکسون
نالترکسون یک انتاگونیست شبه افیونی است که در اختلالات اعتیاد به کار می رود و برای درمان خود آزاری در افراد اتیستیک مورد بررسی قرار گرفته است.در 10 بررسی 127 کودک مبتلا به اختلال طیف اتیسم در مقابل یک گروه 27 نفری در گروه کنترل در مورد داروی نالترکسون مورد بررسی قرار گرفتند.در این ازمایشها مشخص گردید که نالترکسون احتمالا می تواند موجب بهبودی در تحریک پذیری و بیش فعالی در برخی کودکان اتیستیک گردد. از عوارض این دارو می توان به کاهش وزن و بیحالی اشاره نمود(روی وهمکاران 2015).

دارو درمانی اختلال بیش فعالی و کمبود توجه در مبتلایان به اختلال طیف اتیسم

ADHD معمولا اختلال همراه با اختلال طیف اتیسم است و میتواند در نقص عملکردی این کودکان موثر باشد. این دو اختلال با اینکه همپوشانی هایی با همدیگر دارند اما دارای معیار های تشخیصی متفاوتی از همدیگر هستند.به همین نسبت نیز گزینه های درمانی این دو اختلال از همدیگر متفاوت است. گزینه های درمان دارویی این دو اختلال یعنی اختلال طیف اتیسم همراه با بیش فعالی به شرح زیر است:

محرک های روانی

تنها کلاس متیل فنیدات از داروهای محرک روانی به خوبی برای درمان علائم بیش فعالی در مبتلایان به اختلال طیف اتیسم مورد بررسی قرار گرفته است.بررسی ازمایشات صورت گرفته نشان می دهد که این دارو می تواند تقریبا برای 50% موارد همراهی بیش فعالی و اتیسم موثر باشد و علائم بیش فعالی را در این کودکان کاهش دهد.عوارض جانبی گزارش شده در این مطالعات شامل بی خوابی بی اشتهایی بدخلقی و گوشه گیری اجتماعی بود(کوئینتانا و همکاران1995و ریچوو و همکاران2013و هاندن و همکاران ،2000).

متیل فنیدات(ریتالین)

محرک خفیف سیستم عصبی مرکزی است که برای اختلالات کمبود توجه و نارکولپسی مورد استفاده است. هادن و همکاران متیل فنیدات را بر روی 13 کودک اتیستیک  دارای بیش فعالی و نقص توجه (6 تا 11 ساله)مورد بررسی قرار دادند که بهبودی خوبی در اثر این دارو در مورد شاخص های تکانشگری و بیش فعالی مشاهده گردید. در پژوهشی دیگر که پوزی و همکارانش در زمینه میزان دوز موثر متیل فنیدات انجام دادند مشخص گردید که این دارو در 66 کودک ازمودنی باعث بهبودی در بیش فعالی و نقص توجه آنان گردید اما این بهبودی تنها با دوزهای متوسط و شدید این دارو معنی دار بود و تاثیری بر رفتار های کلیشه ای و تکراری در کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم نداشت.
در یک ازمایش دیگر از 72 کودک مبتلا به اختلال طیف اتیسم شواهد چشمگیرمتفاوتی میان گروه دریافت کننده داروی متیل فنیدیت و پلاسیبو مشاهده نگردید.شواهد نشان می دهد که  کودکان پیش دبستانی مبتلا به اتیسم  یا دارای ناتوانی ذهنی در تحمل عوارض جانبی این دارو در حدود 50 درصد مشکلات بیشتری دارند. در کودکان مبتلا به اتیسم دارای بیش فعالی شواهدی وجود داردکه متیل فنیدات در جهت بهبود کارکرد های اجتماعی از جمله
توجه مشترکمی تواند موجب بهبودی باشد.در مطالعه ای نیز که در سالهای پیش در مورد سندروم آسپرگر و PDD-NOS به همراه بیش فعالی ونقص توجه صورت گرفته مشخص گردیده که این دارو بر روی کودکان مبتلا به اختلال اسپرگر(اتیسم سطح یک یا اتیسم خفیف)تاثیر گذاری بهتری نشان داده است(گرین هیل  وهمکاران ،2001).
آلفا-2-آگونیست
گوانفاسین و کلونیدین دو آلفا-2-آگونیست هستند که در امریکا برای درمان علائم بیش فعالی و نقص توجه مورد استفاده اند.اگرچه متیل فنیدات در کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم کمتر مورد بررسی قرار گرفته است.اما شواهدی وجود دارد که این دسته دارویی برای درمان این علائم پشتیبانی خوبی ارائه می کند.
برای دریافت اگاهی بیشتر در زمینه اختلال اتیسم مطالعه مقاله علت اصلی اختلال اتیسم را در چه چیزی جستجو کنیم ژنتیک یا محیط زیست؟ را به شما پیشنهاد می کنیم.
گوانفاسین
گوانفاسین ER در یک ازمایش 62 نفری به همراه گروه کنترل مورد بررسی قرار گرفت و به طور قابل توجهی بیش فعالی را در کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم کاهش داد. عوارض جانبی این دارو کاهش اشتها و آرام شدن بود.ضربان قلب در 4 هفته اول این ازمایش کاهش یافت اما در پایان هفته هشتم دوباره به سمت سطح پایه خود برگشت.(اسکایل و همکاران،2015).در مطالعه ای دیگرگوانفاسین در 11 کودک 5 تا 9 ساله اتیستیک و دارای بیش فعالی و نقص توجه مورد بررسی قرار گرفت که نتایج خوبی در کاهش بیش فعالی  و نقص توجه در این کودکان مشاهده گردید و خواب آلودگی و بی حالی برجسته ترین عوارض جانبی این اختلال بود.این بررسی ها نشان داد که هم گوانفاسین و هم گوانفاسین ER در کشور امریکا به طور معمول برای درمان بیشفعالی و نقص توجه در کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم  مورد تجویز است.(هاندن و همکاران ،2008).

کلونیدین
شواهد اثر بخشی کلونیدین در کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم در یک پژوهش شامل 8 کودک مبتلا به اتیسم 5 تا 10 ساله نشان داد که این دارو می تواند در درمان بیش فعالی ،تحریک پذیری و رفتارهای کلیشه ای این کودکان موثر باشد. در اثر استفاده این داروی کاهنده فشار خون، افت فشار خون مهمترین عارضه گزارش شده است.و در مطالعات گذشته نیز از این دارو برای درمان اختلالات خواب و مشکلات رفتاری کودکان اتیستیک نیز استفاده شده که نتایج درمانی خوبی مشاهده گردیده است به خصوص درسریعتر شدن شروع خواب و کاهش دفعات بیدار شدن در زمان خواب شبانه(جاسلسکیس و همکاران ،1992 و مینگ و همکاران،2008).

آتوماکستین
این دارو برای درمان بیش فعالی و نقص توجه همراه با اختلال طیف اتیسم مورد مطالعه قرار گرفته است و به نظر می رسد که به طور بالقوه گزینه درمانی مناسبی برای برخی افراد است.این دارو در کنار بهبود علائم بیش فعالی و نقص توجه عوارض کاهش فشار خون را نشان داده است که دور از انتظار نیز نیست.در یکی از این مطالعات 97 کودک 6 تا 17 ساله مورد بررسی قرار گرفتند که نتایج آماری درمان بیش فعالی و نقص توجه کاملا کم بود و تفاوت معنی داری با گروه کنترل که دارو نما دریافت کرده بودند نشان نمی داد .اما میزان پاسخ در ازمایشی دیگر بهتر بود. در این ازمایش که 128 نفر کودک 5 تا 14 ساله  اتیستیک به همراه بیش فعالی و نقص توجه شرکت داشتند.میزان بهبودی علائم بیش فعالی در اثر اتوماکستین 46 درصد در مقابل 16 درصد دارونما بود. از عوارض دیگر این دارو می توان به حالت تهوع،خستگی،کاهش اشتها و تاخیر در شروع خواب اشاره نمود(هافترکامپ و همکاران 2012 )در یک مطالعه دیگر که به مدت 28 هفته به طول انجامید و در آن 88 نفر شرکت کننده مشارکت داشتند علائم بیش فعالی و نقص توجه در گروه درمان مشاهده گردیده و عوارض جانبی ذکر شده نیز کاهش نشان داد(هافتر کامپ و همکاران 2013). 
برای دریافت اگاهی بیشتر در زمینه اختلال اتیسم مطالعه مقاله روش درمانی جاسپر برای بهبود توجه مشترک و و گفتار کودک دارای اتیسم را به شما پیشنهاد می کنیم.
ونلافاکسین
یک مهار کننده باز جذب مجدد سروتونین  و نور اپی نفرین است که برای درمان اختلال اضطراب و افسردگی و اختلال اضطراب اجتماعی و اختلال پانیک مورد استفاده است.در مطالعات موردی که بر روی افراد اتیستیک با ویژگی های رفتاری شدید از جمله پرخاشگری ،خود ازاری، و بیش فعالی بود و تحت درمان با ونلافاکسین قرار گرفته بودند پیگیری ها بعد از شش ماه نشان داد که این دارو با دوز کم میتواند موجب بهبودی در زمینه رفتار های خود ازاری و علائم بیش فعالی و نقص توجه در این کودکان گردد.

بیشتر بخوانید:  فرایند ارزیابی و تشخیص اختلال اوتیسم چگونه است

دارو درمانی رفتارهای تکراری و حرکتهای کلیشه ای در مبتلایان به اختلال اتیسم

رفتار های تکراری و کلیشه ای و علایق محدود از دسته علایم اصلی اختلال طیف اتیسم است که می تواند منجر به مشکلات رفتاری و اختلال در عملکرد کلی کودک اتیستیک گردد. تعداد محدودی از دارو ها می توانند بر این دسته علایم تاثیر قابل توجهی داشته باشند. اگرچه که ریسپریدون،اتوماکستین و هالوپریدون ممکن است برای برخی از این علائم موثر باشد.در یک کارآزمایی 8 هفته ای کنترل شده با دارو نما 101 نفر کودک مبتلا به اختلال طیف اتیسم 5 تا17 ساله که ریسپریدون را با هدف کاهش تحریک پذیری دریافت نموده بودند بهبودی چشمگیری در درمان رفتار تکراری و کلیشه ای از خود نشان دادند. این نتیجه در مورد داروی هالوپریدول در مورد درمان حرکات کلیشه ای در یک گروه 45 نفری از کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم نیز مشاهده گردید.همچنین نتایج در مورد داروی اتوماکسین نیز نشان دهنده اثر گذاری این دارو بر رفتار های کلیشه ای و تکراری کودکان اتیستیک داشت (مکداگل و همکاران،2005)
SSRIها و داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای  به نظر نمی رسد در رفع این رفتار های تکراری نقشی  داشته باشد و عوارض دارویی این دسته دارویی به نسبت گروه کنترل بیشتر گزارش گردیده است(هاراتز و همکاران ،2012) این دارو ها در سالهای اخیر بحث های فراوانی میان محققین داشته اند چراکه این کلاس دارویی موسوم به مهار کننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI)تغییرات شدید و اساسی در شیمی مغز ایجاد نموده و منجر به عارضه ای به نام سندروم قطع می گردد که می تواند باعث عوارضی شدیدتر از قبل گردد(ویلیلمز و همکاران ،2013).والپروئیک اسید نتایج متفاوتی در ازمایشات دارویی بر روی اختلال وسواس اجبار در کودکان اتیستیک نشان داده است.در ازمایشی 8 هفته ای از 13 فرد مبتلا به اختلال طیف اتیسم که در سنین 5 تا 17سالگی قرار داشتند بهبودی قابل ملاحظه ای در اختلال وسواس اجبار در این کودکان مشاهده گردید.و البته در ازمایشی که پیش از در مورد والپروئیک اسید گفته شد در ازمودنی ها هیچ تفاوت نمره ای در بهبودی اختلال وسواس اجبار مشاهده نگردید(هالندر و همکاران،2006).

فلوکستین (پروزاک)
یک مهار کننده باز جذب سروتونین است که برای درمان حاد افسردگی،اختلال وسواس فکری ،بولمیا و اختلال پانیک مورد استفاده است. هلندر و همکارانش در مطالعه خود که بر روی 37 فرد مبتلا به اختلال طیف اتیسم به مدت 12 هفته با فلوکستین انجام دادند عنوان نمودند که این دارو به میزان 50 درصد توانسته موجب کاهش رفتارهای تکراری و کلیشه ای و علائم وسواس فکری در این افراد گردد.و عوارض این دارو را نیز سر درد و خشکی دهان و بی خوابی عنوان گردید.

سیتالوپرام (سلکسا،سیپرامیل)
سیتالوپرام دارویی برای درمان افسردگی است. کینگ و همکاران در یک مطالعه 149 نفری بر روی افراد مبتلا به اختلال طیف اتیسم(اوتیسم) مشاهده نمودند که این دارو اختلاف معنی داری با دارو نما نشان نداده است.و عوارضی مانند افزایش سطح انرژی،بیش فعالی ،اسهال ،بی خوابی و خشکی پوست و خارش پوست نیز گزارش گردیده است.
برای دریافت اگاهی بیشتر در زمینه درمان اختلال اتیسم مطالعه مقاله چراکودکان دارای اتیسم متفاوت بازی می کنند؟ را به شما پیشنهاد می کنیم.
بومتانید (بومکس)
این دارو یک  ادرارآور است که برای درمان ورم همراه با نارسایی قلبی ،بیماری های کبدی و بیماری های کلیوی از جمله
سندروم نفروتیک مورد استفاده است در یک آزمایش کوچک که بر روی 60  کودک 3 تا 11 ساله اتیستیک صورت گرفته بومتانید بهبودی معنی داری در کاهش علائم در مقیاس کارز نشان داد. از عوارض این دارو می توان به هایپوکالمیای(کاهش سطح خونی یون پتاسیم در بدن) متوسط که با مکمل پتاسیم بهبودی می یابد اشاره نمود . به دلیل عوارض جانبی خطرناک این دارو بایستی این دارو تحت نظارت دقیق پزشکی مورد استفاده قرار گیرد.

دارو درمانی نقایص اجتماعی در اختلال طیف اتیسم

اختلال در ارتباطات اجتماعی و تعامل اجتماعی اصلی ترین ویژگی تشخیص اختلال طیف اتیسم است که منجر به اختلال در عملکرد و کیفیت زندگی فرد اتیستیک می شود.علی رغم کارهای فوق العاده ای که در دهه های گذشته صورت گرفته مداخلات دارویی همچنان در مورد رفتارهای اجتماعی افراد اتیستیک یک چالش است.تحقیقاتی اخیرا بر روی عوامل گلوتاماترژیک از قبیل آکامپروسات ،ممانتین،ریلوزول،آمانتادین و همچنین تعدیل کننده های گابا مانند آرباکلوفن و بومتانید بر روی کودکان اتیستیک از طریق کمک به بازگرداندن تعادل در انتقال دهنده های عصبی تحریکی و مهاری صورت پذیرفته است(قالیها و همکاران،2013 و کینگ و همکاران 2001و محمدی و همکاران2013 و وینسترا واندرویل و همکاران ،2016اریکسون و همکاران،2014،لمونییر و همکاران ،2012) در پژوهشی دیگر نیز سولفورفان که یک فیتوشیمیایی رژیم غذایی برگرفته از کلم بروکلی است شواهدی در بهبودی نقایص اجتماعی افراد اتیستیک از خود نشان داد (سینگ و همکاران 2014). در این دسته مداخلات، آکامپروسات نیز در یک مطالعه با کودکان اتیستیک 6 تا 12 ساله در 12 هفته مورد بررسی قرار گرفت و این دارو علائم بهبودی در نقایص اجتماعی را نشان داد(اریکسون و همکاران 2011).

اکسی توسین
سیستم اکسی توسین در شناخت و دلبستگی عاطفی انسان نقش ایفا می کند و آن را به عنوان یک ماده مورد علاقه در درمان اختلالات پایه ای اجتماعی مرتبط با اختلال طیف اتیسم تبدیل می کند(لوکاس و همکاران ،2013 و تنگ و همکاران ،2013). فعالیت اکسی توسین مناطق مغزی پردازش عاطفی اجتماعی را تحت تاثیر قرار می دهد.در مطالعات اکسی توسین باعث بهبودی عملکرد افراد اتیستیک در آزمون خواندن ذهن از چشمها و همچنین کیفیت زندگی مبتلا به اختلال طیف اتیسم بزرگسال گردیده است. اکسی توسین در مطالعات عوارضی نشان نداده است(یاتاوارا و همکاران،2016)در یک مطالعه موردی که در ژاپن بر روی یک دختر 16 ساله اتیستیک صورت گرفته  اسپری اکسی توسین داخل بینی به مدت 6 ماه مورد استفاده قرار گرفت که این دختر اتیستیک بهبودی چشمگیری در آسیبهای اجتماعی از خود نشان داد و نمره 69 وی در مقیاس ABC به 7 تقلیل یافت به خاطر همین نتایج مثبت اکسی توسین این مداخله دارویی به عنوان یکی از امید های اصلی دارو درمانی کودکان اتیستیک در زمینه مشکلات اجتماعی و تعاملی شناخته می شود و درحال حاظر محبوب ترین مداخله دارویی برای کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم در آمریکا شناخته می گردد.
D-سایکلوسیرین
این دارو که در اصل دارویی ضد سل است در یک گروه 20 نفری افراد اتیستیک مورد بررسی قرار گرفت و در نتیجه در حدود 37 درصد باعث کاهش رفتارهای کلیشه ای و تکراری در این کودکان گردید(اوربانو و همکاران،2015).اما در دو ازمایش دیگر این دارو نتوانست تفاوت چشمگیری را در مقایسه با دارو نما از خود نشان دهد و موجب پیامد های مثبت رفتاری در این کودکان گردد(مینشاوی و همکاران،2016 و پوزی و همکاران،2008).اما D– سایکلوسرین در پاسخهای اجتماعی افراد اتیستیک علائم مثبتی نشان داده است و در مطالعه ای 22 هفته ای که اخیرا با هدف بررسی واکنشهای اجتماعی کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم صورت گرفته بود کودکان بهبودی در مهارتهای اجتماعی و ردیابی چشمی و مدت زمان نگاه کردن به صورت دیگران از خود نشان دادند(مینشاوی و همکاران،2016 و وینک  و همکاران 2017).برای دریافت اگاهی بیشتر در زمینه درمان اختلال اتیسم مطالعه مقاله اتیسم و رویکرد درمانی داویس را به شما پیشنهاد می کنیم.
سکرتین
سکرتین یکی از هورمونهای درونی است که ترشحات اگزوکرین(برون ریز)را در معده ،لوزالعمده و کیسه صفرا تنظیم می کند و همچنین به عنوان یک نوروپپتید در سیستم عصبی مرکزی نیز فعالیت می کند.در گزارشی که توسط آژانس تحقیقات و کیفیت بهداشت و درمان امریکا منتشر نموده هیچکدام از آزمایشهای انجام گرفته با سکرتین در کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم پیشرفت قابل توجهی در شناخت یا عملکرد زبانی و یا دیگر علائم اختلال طیف اتیسم در مقایسه با دارو نما نشان نداده است. و همچنین در پژوهشی که در ان تزریق داخل وریدی بر روی 900 کودک مبتلا به اختلال طیف اتیسم را بررسی نمودند هیچ مدرکی دال بر موثر بودن این هورمون در کودکان اتیستیک به دست نیامد و در نهایت عنوان گردید که این هورمون نبایستی به عنوان یک گزینه درمانی برای کودکان اتیستیک توصیه گردد (سیمیلارلی، ویلیامز و همکاران).

دارو درمانی ارتباط کلامی در مبتلایان به اختلال طیف اتیسم

اختلال در گفتار کودک مبتلا به اختلال طیف اتیسم در درجه اول از طریق گفتار درمانی ،روشهای ارتباطی جایگزین و .. مورد مداخله قرار می گیرد. اما با این حال اختلال در ارتباط کلامی در مواقعی مورد مدیریت دارویی نیز قرار می گیرد.برای مثال تحقیقات اخیر اسید فولیک را به عنوان یک درمان احتمالی در کودکان اتیستیک مورد بررسی قرار داده است و با توجه اینکه کمبود فولات در مغز در افراد مبتلا به اختلال طیف اتیسم نسبتا شایع است در یک مطالعه 48 کودک 3 تا 13 ساله مورد بررسی قرار گرفتند و مشاهده گردید که کودکان اتیستیک در اثر استفاده از اسید فولیک به طور قابل توجهی بهبودی در ارتباط چشمی از خود نشان دادند(فریه و همکاران 2016).

دارو درمانی اضطراب در مبتلایان به اختلال طیف اتیسم

اضطراب یک بیماری مشترک میان افراد اتیستیک است که می تواند به طور چشمگیری بر کیفیت زندگی و عملکرد آنان تاثیر گذار باشد.هر چند که بخش عمده ای از درمان اضطراب می توان با تکنیک های رفتاری و راهبرد های حسی کاهش داد اما با اینحال دارو درمانی در زمینه اضطراب در افراد اتیستیک می تواند یک راه حل کمک کننده باشد. یک بررسی جدید در مورد درمان اضطراب در مبتلایان به اختلال طیف اتیسم خاطر نشان می کند که تا کنون مطالعات بسیار کمی در زمینه درمان اضطراب کودکان اتیستیک صورت گرفته است. دو نمونه از این مطالعات قدیمی سیتالوپرام را در 17 و 15 کودک اتیستیک با تمرکز بر اضطراب مورد بررسی قرار داده اند که نتایج مثبتی (59% و 66%)بهبودی نشان داده اند(کواتوریر و همکاران،2002 و نامروو و همکاران،2003).
بوسپیرون(بوسپار)
در مطالعه ای از بوسپیرون برای کاهش اضطراب و تحریک پذیری 22 کودک اتیستیک استفاده شد و نتایج چشمگیری مشاهده نگردید(بوتیلار و همکاران ،1998) در یک مطالعه بزرگ 166 نفری که به مدت 24 هفته بوسپیرون را مورد بررسی قرار داده بودند نیز تفاوت معنی داری میان این دارو با دارونما مشاهده نگردید (چوگانی و همکاران،2016)البته به نظر می رسد که این دارو به همان میزان که در افراد غیر اتیستیک برای اضطراب موثر است در افراد اتیستیک با عملکرد بالا نیز تاثیر گذار است(واسا و همکاران ،2014).

دارو درمانی اختلالات شناختی درکودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم

ریواستیگمین(اگزلون)
یک مهار کننده استیل کولین استراز است که برای درمان زوال عقل خفیف تا متوسط مورد استفاده است. این دارو در 32 کودک3 تا 12 ساله  مبتلا به اختلال طیف اتیسم مورد بررسی قرار گرفته است تا مشخص گردد که آیا مصرف این دارو باعث بهبود شناخت در این کودکان می گردد یا نه.در طی این مطالعه 12 هفته ای تا هفته ششم این کودکان پیشرفت معنی داری در نمرات کارز و مقیاس رتبه بندی والدین کانرز از خود نشان دادند و در پایان هفته 12 پیشرفت در آزمون واژگان گاردنر مشهود بود که عوارض جانبی مانند حالت تهوع اسهال و تحریک پذیری و بیش فعالی نیز در این کودکان مشاهده گردید.
ممانتین(آلزانکس،ابیکسا)
ممانتین دارویی است برای درمان زوال عقل متوسط تا شدید .اولی و همکارانش ممانتین را در 14 کودک مبتلا به اختلال طیف اتیسم 3 تا 12 ساله به مدت 8 هفته مورد بررسی قرار دادند و بهبودی قابل توجهی در مقیاس حافظه کودکان مشاهده نمودند اما تفاوت معنی داری در زبان بیانی ،درک گفتار و ضریب هوش غیر کلامی و همچنین در بهبود بیش فعالی و نقص توجه و تحریک پذیری دیده نشد.ممانتین را میتوان یک درمان دارویی تازه در بهبود نقایص اجتماعی کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم دانست. در یک ازمایش که در ان کودکان 4 تا 12 ساله اتیستیک به مدت 12 هفته مورد بررسی ممانتین قرار گرفتند بهبودی چشمگیری در واکنش اجتماعی یا گفتار این کودکان مشاهده نگردید و درواقع نتایج حتی از گروه دارو نما نیز پایین تر بوده است(امان و همکاران 2016). در مطالعه ای دیگر که ممانتین به همراه ریسپریدون برای کودکان 4 تا 12 ساله اتیستیک مورد استفاده قرار گرفته است.درمان با ممانتین در واکنش اجتماعی نتیجه چشمگیری نشان نداد اما بهبودی قابل توجهی در زمینه تحریک پذیری ،رفتار کلیشه ای و بیش فعالی مشاهده گردید(امان و همکاران ،2016 و قلعه ای ها و همکاران 2013).

دارو درمانی اختلال خواب در مبتلایان به اختلال طیف اتیسم(اوتیسم)

مشکلات خواب در کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم امری عادی است و به نظر می رسد که تا بزرگسالی نیز ادامه خواهد داشت .کودکان اتیستیک تفاوتهای زیادی در فرایند خواب و به خواب رفتن با دیگر کودکان دارند و آموزش والدین و رویکرد های رفتاری می تواند خط مقدم درمان اختلال خواب در این کودکان باشد. در درمان های رفتاری اختلال خواب ملاتونین می تواند به عنوان یک روش دارویی مکمل برای بیخوابی در کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم کمک کننده باشد.اما بنزودیازپین ها و دیفن هیدرامین در کودکان اتیستیک اثر پارادوکسیکال داشته و مشکلات خواب را در این کودکان بدتر کند(دینانی و همکاران،2015).همانطور که گفته شد نیز کلونیدین می تواند در کاهش بیدار شدن از خواب و سریعتر شدن شروع خواب شبانه کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم تاثیر گذار باشد(مینگ و همکاران،2008).برای دریافت اگاهی بیشتر در زمینه درمان اختلال اتیسم مطالعه مقاله تکنیک های رفتار درمانی برای درمان اتیسم را به شما پیشنهاد می کنیم.
ملاتونین
در یک مطالعه کروتسی و همکارانش در یک مطالعه 160 کودک مبتلا به اختلال طیف اتیسم را در سنین 4 تا 10 ساله تحت درمان ملاتونین به مدت 12 هفته قرار دادند و این دارو در مقایسه با دارو نما بطور معنی داری بی خوابی را کاهش داد و شروع خواب را در 80 درصد از کودکان به کمتر از 30 دقیقه کاهش داد.
میرتازاپین(رمرون)
این یک داروی ضد افسردگی تتراسایکلریک است که موجب تقویت فعالیت نورآدرنژیک و سرتونرژیک می گردد در یک مطالعه پوی و همکاران میرتازپین را برای بهبود بی خوابی26 فرد مبتلا به اختلال طیف اتیسم4 تا 24 ساله مورد بررسی قرار دادند و نتایج نشان داد که این دارو در بهبود بی خوابی این افراد موثر بوده و همچنین در 4 نفر از آزمودنی ها موجب کاهش پرخاشگری ،خود آزاری و تحریک پذیری گردید. اما این دارو بایستی با رعایت جوانب مورد استفاده قرار گیرد زیرا این دارو میتواند با افزایش تفکر و رفتار خودکشی در مصرف کنندگان خود در ارتباط باشد. از عوارض دیگر این دارو می توان به افزایش اشتها و خواب آلودگی اشاره نمود.
در پایان:
اگرچه دارو های بیشماری برای درمان علائم اختلال طیف اتیسم مانند تحریک پذری ،پرخاشگری  و رفتار های ناهنجار اجتماعی مورد استفاده قرار می گیرد ،اما فقط داروی ریسپریدون و آرپیپیرازول برای کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم مورد تایید FDA  قرار گرفته است ولی میتوان خلاصه ای داروهای شرح داده شده در این مقاله را این گونه عنوان نمود:
  • تحریک پذیری و پرخاشگری: ریسپریدون و آرپیپیرازول توسط FDA برای درمان تحریک پذیری  در کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم تایید گردیده است اگرچه که کلوزاپین نیز می تواند پرخاشگری را در بیماران مبتلا به اختلال طیف اتیسم کاهش دهد اما عوارض منفی آن از جمله کاهش وزن و سندروم متابولیک و تاکی کاردی(افزایش ضربان قلب)در مورد آن گزارش گردیده است. هالوپریدول نیز در درمان تحریک پذیری و پرخاشگری در اختلال طیف اتیسم موثر نشان داده اما این درمان با دیسکنزیای مداوم و علائم اکستراپیرامیدال همراه است
  • رفتار اجتماعی: ریسپریدون در مقایسه با هالو پریدول در درمان ناهنجاری های اجتماعی با عوارض جانبی کمتری همراه است و اسپری بینی اکسی توسین نیز باعث بهبود حالات عاطفی و ارتباطات اجتماعی و ارتباط چشمی در مبتلایان به اختلال طیف اتیسم می گردد .
  • بیش فعالی و نقص توجه:مشالعات متیل فنیدات را در بهبود علائم بیش فعالی و نقص توجه و تحریک پذیری در کودکان اتیستیک موثر نشان داد.ونلافاکسین نیز در برخی مطالعات نشان داد که می تواند موجب بهبودی توجه و کاهش رفتار های خود آزاری گردد.
  • رفتار های تکراری و کلیشه ای:فلوکستین نشان داد که رفتارهای تکراری و وسواس فکری را در بزرگسالان اتیستیک بهبود می بخشد سیتالو پرام و بومتانید نیز می تواند در بهبودی رفتار های تکرای نتایج مثبتی به همراه داشته باشد اما میتوانند عوارض جانبی خود را نیز به همراه داشته باشند بخصوص در بومتانید که باعث دیورز(کم آبی) شدید می گردد.
  • شناخت:مشخص گردید که ممانتین در بهبود شناخت کودکان اتیستیک می تواند موثر باشد. از طرفی دیگر نیز ریواستیگمین نیز میتواند در این زمینه موثر عمل نماید.
  •  بی خوابی:میرتازاپین نیز می تواند در درمان بی خوابی کودکان مبتلا اختلال طیف اتیسم موثر باشد. ملاتونین نیز می تواند در کنار درمانهای رفتاری شناختی کودکان اتیستیک باعث بهبود تاخیر خواب در این کودکان گردد.ordibehesht autism center
4.2/5 - (8 امتیاز)
اشتراک گذاری محتوا
دکتر مهدی فولادگر

دکتر مهدی فولادگر

مدت زیادیست که با کودکان اتیسم آشنا هستم اما هنوز احساس می کنم باید انها را بهتر بشناسم. البته نه علائم و رفتار های آنها را، بلکه خوبی و پاکی شان را. اموری که امروزه همه با آنها غریبه ایم.

مطالب مرتبط

تنها راه غلبه بر اختلال اتیسم دانش و آگاهی از این اختلال است!

33 پاسخ

  1. سلام و عرض ادب
    وقت به خیر
    اطلاعات دارویی بسیار خوب و دقیقی در خصوص اوتیسم ارئه شده است که جای تقدیر دارد. متاسفانه فهرست منابع مورد استفاده و مشخصات دقیق آنها در پایان مقاله برای رجوع بیشتر وجود نداشت. اگر امکان دارد منابع مورد استفاده را به همراه نام ژورنال و سایر مشخصات برای بنده ارسال فرمایید.
    با احترام و تشکر فراوان
    دکتر سعید حسنی

    1. سلام همکار گرامی بله درست می فرمایید تلاش می کنم منابع را جمع اوری کنم و در پایین مقاله برای شما همکاران گرامی قرار دهم. سپاس از توجه شما

  2. با سلام خدمت شما و سپاس از اینکه اطلاعات جامعی درباره درمان دارویی اختلال اوتیسم گذاشتید.بنده خودم پسری دو ساله دارم که متخصص روانپزشک کودک برای علایم رفتار تکراری داروی ریسپریدون برایش تجویز کرده است. میخواستم بپرسم در مطالعات اطلاعاتی و شواهدی در مورد وابستگی روانی کودکان(بخصوص کمتر از سه سال) به این داروها وجود دارد؟کودک مجبور است تا چه مدت این دارو ها را مصرف کند؟

    1. سلام و سپاس
      به دلیل اینکه داروی ریسپریدون امن و کم خطر ترین و موثر ترین دارو برای اتیسم هست البته در کنار ارپییرازول ممکنه کودک شما تا مدت طولانی تخت نصر پزشک این دارو رو مصرف کنه.در مورد والبستگی های این دارو هم مطلبی رو من مطالعه نکردم اما متاسفانه به جز این دو دارو دارویی دیگر که fda تایید کرده باشه موجود نیست والبته fda در تایید یک دارو همه جوانب رو بررسی می کنه و یک دارو را تایید میکنه که حتما وابستگی که از عوارض محسوب میشه رو هم مورد نظر داشته اند.تا زمانی که کودک شما علائم در او کاهش پیدا کند و پزشک شما احساس کند که کودک شما بدون دارو هم می تواند عملکرد بهینه داشته باشد مثرف دارو ادامه پیدا می کند.

  3. با سلام
    من دو فرزند خوانده دارم که تقریبا ده ساله هستند ، از ابتدا رفتارهای غیر طبیعی محدودی داشتند (مثلا خیره شدن به جایی ، بی خوابی ، کوبیدن سر به زمین و دیوار ) و اختلال در تکلم ، با وجود پیگیری های درمانی و مراجعه به بهترین روان شناس ها تشخیص بیش فعالی دادند که متاسفانه درمان هاشون اختلال های جدید به وجود آورد ، با توجه به زمینه ی تحصیلی و شغلی مرتبط حدود چند ماهه که احتمال می دهم بچه هام به اوتیسم ولی در حد خفیف مبتلا باشند و به جهت همراهی با سایر علایم تشخیص بیش فعالی داده اند .
    علایم : هر دو ، تا حدود ۷ و نیم سالگی تکلمشون ناقص بود و تا حدود سه سالگی نزدیک به صفر ، پسرم به شدت به بو حساس است و حتی وقتی با ماشین از نزدیک مرغ فروشی رد بشیم به بوش اعتراض می کنه ، معمولا به نور آفتاب در محیط باز معترض هستند ، بسیار بد خواب و کم خواب هستند و حتی به داروهای طیف هیستامین و خواب آور هم مقاوم ، دخترم یک عمل جراحی شکم داشتن که بعد از عمل جراحی علی رغم تزریق داروی آرام بخش نشسته از اتاق عمل و ریکاوری خارج شد ، نسبت به درد مقاوم هستند و گاها وقتی در فکر فرو می روند با کندن پوست دست و پاشون خون جاری می شه و به خودشون آسیب می زنن ، به لحاظ هوشی تست هم دادند و بهره ی هوشی خوبی دارند ، اما به هنگام درس خواندن و نوشتن ممکنه حتی ۴۰ دقیقه به یک کلمه یا جمله نگاه کنن و یادشون بره دارن مشق می نویسند ، یک سوال رو ممکنه ده بار بپرسند با وجودی که جوابش رو می دونند و دخترم به صورت مداوم با خودش در حال تکرار جمله هاست .
    در اثر مصرف ریتالین علایم پرخاشگری بروز می کرد . ولی ریسپریدون با دوز ۴ تا ۶ میلی در روز علایم رو کاهش می ده ، ملاتونین خوابشون رو یک نواخت تر می کنه ، ولی زمانی که دوز ریسپریدون پایین میاد و یا قطع می شه تیک ها و حرکات اضافی بدنشون شروع و غیر قابل کنترل می شه ، علایم اضطراب دارند ، دخترم در جمع غریبه مثل عروسی و میهمانی ها به اصطلاح کوپ می کنه ، خیره و ساکت می شه و پسرم برعکس حالت جو گیر پیدا می کنه و نمی تونه حرکات و رفتارش رو کنترل کنه تا حدی که بدنش عرق سرد می کنه .
    امتحان کردم ؛ اگر به حال خودشون رهاشون کنم حتی می تونن با یک اسباب بازی ۳۰ _ ۴۰ ساعت بدون خواب و حتی بدون احساس تشنگی و گرسنگی مشغول باشن . با وجود هوش خوب ، مودب بودن و نمرات درسی خوب ، و حتی زیبایی چهره هیچکدامشون هیچ دوستی ندارند .
    بزرگترین مشکلات بنده بی خوابی هایی هست که هرچهار نفرمون رو به لحاظ اعصاب داره رو به ضعف می بره ، آسیب هایی که در زمان عدم کنترل رفتار ممکنه به خودشون برسونن و اینکه نمی تونن با هیچ کس ارتباط دوستانه و صمیمانه برقرار کنن و از طرفی خیلی سخت در قالب کلاس و درس و قانون می گنجند .

    نمی خوام برای درس و … خلاف توانشون بهشون چیزی تحمیل کنم ، به لحاظ تشخیصی و درمان چه کمکی می توانید به بنده بکنید ؟

    1. سلام مادر مهربان
      متاسفانه افرادی که فرزندان شما رو معاینه کرده اند اصلا از اتیسم و کلا اختلالات رشدی کودکان اطلاعی نداشته اند .برخلاف تصور عام که عنوان می کنند بیشفعالی و اتیسم به هم شبیه هستند به راحتی میتوان این دو اختلال رو از هم تفکیک کرد.برخی از این علائم رو میتوان به اتیسم مرتبط دانست و احتمالا به خاطر این تشخصهای اشتباه که برای شما انجام شده احتمالا هم خودتون و هم کودکانتون خیلی اذیت شدید به احتمال زیاد باید در مورد دخترتون اتیسم رو بررسی کنید اما در مورد پسرتون باید بررسی های بیشتری انجام بدید.
      این کودکان رو از چه سنی به فرزند خواندگی گرفتید. ساکن کجا هستید؟

    2. سلام اقای مهدی فولادگر من خواهرم ۷سالشه نه حرف میزنه نه راه میره همه ی دکتر اا هم بردیم ولی حتی نگفتن مشکلش چیه میشه بفرمایید چه کاری کنیم تا خوب بشه

      1. سلام پسرم ۲ سال و۴ ماهشه-هیچ تکلم نداره ولی بعضی کلمات مارو تکرار میکنه مثلا بابا-برپا-دادا-
        تو جمع احساس غریبی میکنه–و معمولا ساکته -خیلی با دیگران واسباب بازی ارتباط نمیگیره-صداش میزنیم نسبت به اسم خودش خیلی واکنش نشون نمیده
        به خاطر خدا منو راهنمایی کنید

        1. درود دوست خوبم
          لطفا بفرمایید با اسباب بازی ها چطور بازی می کنه و یا چطوری خودش رو سرگرم می کنه ؟ارتباطات خودتون چه میزان بوده ؟چقدر تلوزیون و موبایل در اختیارش بوده؟

  4. سلام پسرم حدود 3 سال و 9 ماه داره تکلم فقط در حد تکرار جملات دیگران و تلویزیون
    اما رفتار های پرخاش و این چیزا رو نداره
    تشخیص اتیسیم دادند ریسیپتریدون شبی یک چهارم قرص یک میل مصرف میکنه. پیر استان روزی 4 سی سی و جینگو ویتون روزی 5 سی سی قرص امگا 3 هم روزی یه دونه
    همه رفتاراش خوبه فقط تکلم نداره و ارتباطش تکلم یش ضعیفه
    تو جمع حاضر میشه بپر بپر میکنه میخنده بدو بدو میکنه در کل تو جمع خیلی شاد هست حتی برا اولین بار تو جمع غریبه ها
    اصلا هم به خودش آسیب نمیزنه
    فقط وقتهای تنهایی دور اتاق زیاد میچرخه و بی هدف بازی میکنه
    میخاستم از عوارض داروهاش بدونم مخصوصا پیر استام و جینگو
    ممنونم
    یه دختر 13 ساله دارم و شوعرم هم 45 سالشه که هر دو به شدت درون کرا هستند و میتونم بگم شوهرم تا این سن هیچ دوست صمیمی نداره متاسفانه .

    1. عوارض دارویی رو شما در همین مقاله میتونید مطالعه کنید و البته به سایت https://www.fda.gov/Drugs/ هم مراجعه کنید اما ایا برای فرزندتون مداخله غیر دارویی هم مهیا کرده اید؟

        1. سلام میشه راهنماییم کنید که چکار کنم بجز مصرف دارو برا پسرم
          خدا خیرتون بده و اینکه آیا اتیسم اصلا درمان داره .؟ منظورم اینه که بتونن به عنوان یه فرد عادی در جامعه زندگی کنند؟؟

  5. سلام، پسر من 10 سالشه و متخصصین تشخیص دادن که اوتیسم خفیف داره ، خیلی از علائمی که اوتیسم ها دارن نداره ، یه کوچولو ارتباط چشمیش ضعیفه ، یه خورده هم تو تکلم مشکل داره ، یعنی کتابی حرف میزنه. روانپزشک تشخیص‌دادن استرس و اضطراب و کمی وسواس هم داره. بهش شربت فلوکستین دادن با قرص بوسپیرون . فعلا دارم کلاس شناختی و گفتار درمانی میبرم تا بهش کمک بشه. به امید بهتر شدن همه بچه های اوتیسمی . آمین یا رب. العالمین

    1. ممنونم که با ما سخن گفتید و اینجا هم برای شما و هم برای دیگر والدین فرصت برای حرف زدن از خواسته و ارزو ها و انچه در دل و ذهن شما هست مهیاست با ما در ارتباط باشید و امید وارم پیروز و شاد باشید

  6. سلام پسر ۸ ساله ایی دارم که ترکیب دو دارو متیل فنیدات ۳۶ و آریپپرازول ۵ نصف میخوره البته متیل فنیدات را تازه شروع کردم فقط موقع مدرسه میخوره آریپپرازول را دائم روزی یکی میخوره با این توضیحات دارویی مدتیه در نظافت شخصی تنبله مثل مسواک زدن شستن دست ها یا مرتب کردن اتاق و …چه باید کرد ؟

    1. سلام دوست من
      این دو مورد رو باید به صورت رفتاری با متخصص کودکتون که شناخت ازش داره باید چک کنید . این موارد به ندرت با دارو درمانی مرتبط میشن و احتمالا باید موارد دیگری رو بررسی کنید. هرچند این دو دارو کمی کرختی ایجاد می کنه ولی نه تا این حد که کودکتون علائم داره

  7. با سلام خدمت جناب دکتر و ممنون بابت مقاله کاملی که ارائه دادید دختر13 ساله من مشکل در به خواب رفتن داره بعضی وقت ها توی رختخواب تا 2 ساعت با خودش حرف می زنه و صداهای عجیب در می اره و صبح نمی تونه از خواب بیدار بشه. همچنین در تمرکز مشکل داره وقتی کتاب رو جلوش می زاره می گه افکار مزاحم به سراغم میان و نمی زارن تمرکز کنم. در انجام دادن تکالیف نا توانه. وسواس فکری داره و یک چیز رو مدام تکرار می کنه. ولی خیلی مهربان و خوش رفتاره. در 6 سالگی تشخیص اوتیسم دادن داروی ریسپریدون و ریتالین بهش تجویز کردن اما عوارض جانبی خیلی بدی روی خلق و خو ش گذاشت که مجبور شدم قطع کنم در 9 سالگی یه دوره نورو فیدبک بردم . به نظرتون چه طور می تونم کمکش کنم؟

  8. سلام وقت بخیر خسته نباشید
    ابتدا عذر میخوام شاید طولانی باشه
    من یک خواهر برادر دوقلو متولد ۱۳۷۷ دارم که خواهرم کاملا سالم و برادرم دچار مشکلاتی هستند که میخوام توضیح بدم خدمتتون
    مادرم حین زایمان دچار مشکل قلبی میشن که خواهرم بدنیا میاد ولی برادرم با تاخیر و متاسفانه در بیمارستان شهرستان ما اکسیژن نبوده و محمد دچار سی پی خفیف هست ما در سن سه سالگیش دیدیم پیشرفتش نسبت به مریم فرق داره نمیتونه صحبت کنه موقع راه رفتن یک پاشو میکشه کامل نمیتونه دستش رو بالا ببره موقع چرخیدن لباسشویی هیجانی میشه به تایر ماشین ها عکس العمل نشون میده و… کلیییی دکتر بردیم همگی بر روی سی پی خفیف و اتیسم نظر داشتن و دکتر سمیعی تشنج و صرع رو هم فرمودن وجود داره.
    الان تحت نظر دکتر سخاوتفر هست محمد صبح و شب ریسپریدون و دپاکین استفاده میکنه و صبح هم آلوینتا ۳۷.۵
    ولی خب ما درمانی نمیبینیم فقط اروم میشه و آلوینتا اگر استفاده نشه شدیدا افسردست و گریه میکنه

    آیا راهکار های جدیدی و درمانی بهتری برای ما سراغ دارید ؟ ممنون میشم راهنماییمون کنید

    جدیدا داروی آنسفابول رو پیشنهاد دادن با q10 red پدرم از آلمان تهیه کردن ولی خوب نمیدونیم با داروهایی که خودش مصرف میکنه تداخل دارویی داره یا اصلا خوبه استفاده بشه یا نه
    ببخشید

    1. سلام دوست من
      لطف می کنید توضیحاتی بیشتری در مورد عملکرد برادرتون بفرمایید مثلا حرف زدنش،علایقش،رفتارهاش و….

  9. به نظر شما پسرم اوتيسم داره؟
    سه سالشه حرف نميزنه در حد چند كلمه محدود مامان و بابا اب دد بده ميگه ارتباط چشمي ضعيف داره و وقتي با ماشين بازي ميكنه به چرخيدن چرخهاي ماشين روي زمين توجه ميكنه در ١٨ ماهگي به صورت مستقل راه رفت, دنبال بچه ها در پارك از سرسره بالا ميره و تقليد ميكنه ازشون، باي باي ميكنه گفتار درماني رو شروع كردم اما پيشرفت خاصي جز صداي حيوانات نداشته روانپزشك تشخيص طيف اوتيسم داده و پيراستام و ب٦ داده

    1. درود بر شما مادر گرامی
      برخی علائم که فرمودید میتونه از نشانه های اتیسم باشه ولی قطعی نیست.چون تشخیص اتیسم صرفا مشاهداتی هست و باید علائم مشاهده بشه.ساکن کجا هستید؟

  10. سلام پسرم 4سالشه نمیتونه حرف بزنه بعضی کلمات رو تکرار می‌کنه در حد آب بستنی گوشی کیک شیر خواسته هاشو میگه بعضی جملات نامفهوم تکرار می‌کنه رسپریدون و پیراستام مصرف میکنه از بچگی فقط با گوشی و تلویزیون سرگرم بوده نمیدونم اتیسم هست حرف زدنش درست میشه یا نه می‌تونه مدرسه بره خیلی نگرانم

    1. درود دوست من
      وضعیت فرزند شما نگران کننده هست و بایستی توسط یک متخصص اختلالات رشدی مورد معاینه و بررسی قرار بگیره و یا توسط یک کار درمانگر

  11. سلام اقای دکترپسرمن ۱۹سالشه اختلال اوتیسم داره استرس واضطرابش خیلی بالاست پارسال بخاطراسترس وعدم مدیریت زمان توی کنکورشکست خوردایادارویی هستش که بشه استرس واضطابش کم بشه الان میخواددوباره پشت کنکوربمونه تلاش کنه ولی توخونه خوب وعالی تست میزنه میره سرازمون استرس میگیره مدام اب میخوره به ساعت نگاه میکنه درنتیجه خراب میکنه ازموناروراحلی یادارویی هستش بهش بدم خیلی ممنونم

    1. درود دوست من
      لطفا سعی کنید بارها و بارها موقعیت کنکور را برای فرزندتون باز سازی کنید دفترچه های سالهای قبل را تهیه کنید و در اختیارش قرار بدید و موقعیت کنکور را کاملا شبیه سازی کنید تا تصاویر این شبیه سازی را در ذهن ذخیره کنه. اگر محل ازمون در شهر شما ثابت هست چند باری تا پیش از ازمون به انجا مراجعه کنید.
      در مورد دارو نیز برخی رونپزشکان داروهایی را تجویز می کنند که قبل از ازمون افراد دارای اضطراب شدید از اون استفاده می کنند .اما صحت کارایی ان را نمی توانم تایید کنم.فرزند شما به واسطه اختلال اتیسم از هوش تصویری بالایی برخوردار هست بهترین راه این هست که از هوش فرزندتون برای غلبه بر این شرایط استفاده کنید

      1. خیلی ممنونم دکترتوکل بخدا این ازازمون کنکورترس داره ممنون ازراهنماییتون خداخیرتون بده

  12. سلام،دختر من ۳۵ماهشه ماه دیگه ۳ساله میشه و اصلا به اسمش توجه نداره البته بگم پدرش بخاطر لجبازی یه اسم تو شناسنامه گذاشت ولی من اسمی رو که خودم دوست داشتم مدام صداش میکنم و گاهی با اسم ماهرخ که من گذاشتم نگاهم میکنه ارتباط چشمی نداشت الان یکم خوب شده در دوران کرونا به دنیا اومد و اصلا اطلاعی از اینکه تلویزیون و گوشی میتونه براش مخرب باشه نداشتم البته تلویزیون و گوشی رو بخاطر موسیقی و فیلم های خودش میذاشتم،روانپزشک بردم اول ریسپیدون داد بعدش عوض کرد آریپیپرزوال داد از یک هشتم شروع شده تا نصف قرص رفتارهای تکراری که داشت بازم برگشته،خودم بشدت مضطرب شدم و دارو مصرف میکنم و همسرم زیاد همراهم نیست متاسفانه خواهشا میتونید راهنماید کنید دخترم خوب میشه گفتن اختلال اوتیسم داره

    1. درود دوست من
      الزاما باید برای فرزندتون خدمات جامعی را مهیا کنید بهتون پیشنهاد می کنم برای یافتن \اسخ سوالاتتون مقاله زیر را به خوبی مطالعه نمایید
      توجه نمایید که در همین مقطع سنی باید اقدام به دریافت خدمات نمایید .سریعا به نزدیکترین مرکز اتیسم مراجعه کنید
      https://autism-clinic.com/%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85-%D8%A7%D9%88%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85-%DA%86%D9%87-%DA%A9%D9%86%DB%8C%D9%85/

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

آیا نیاز به مشاوره تخصصی در حوزه اتیسم دارید؟