کتاب شروع بهنگام برای کودک دارای اتیسم

توضیحات

این متن که چکیده ای از کتاب An early start for your child with autism  نوشته پروفسور سالی راجرز،پروفسور جرالدین داوسون و دکتر لائورا ویسمار است، از بهترین منابع برای کمک به والدین کودکان دارای اوتیسم است که با تفکری کل نگر، جزءبه جزء نیازهای رشدی کودک دارای اتیسم را مورد توجه قرار می دهد.نویسندگان این کتاب روش خود را به نوعی یک شیوه فرزند پروری می دانند و در مجامع علمی نیز این رویکرد آموزشی را شیوه ای ترکیبی و همگرایانه ای از مدلهای ABA[1]،NET[2]،PRT[3]،DIR-floortime[4] می دانند.این شیوه را بیشتر می توان برای کودکان تا 6 سال مورد استفاده قرار داد و نتایج شگرف آن را در زمینه بهبود گفتار و تعاملات اجتماعی ،……در کودک دارای اتیسم مشاهده نمود. در سه دهه گذشته تحقیقات مداخله ای در طیف اتیسم به طور فزاینده ای یافته های مربوط به تحقیقات در زمینه رشد نوزادان و کودکان را مورد استفاده قرار داده است به ویژه یافته های مربوط به رشد ارتباطات و یادگیری اجتماعی در نوزادان و اطفال غیر اتیسم. این مداخلات بر استفاده از اصول زبان و رشد اجتماعی مانند توجه مشترک، تعامل عاطفی و تقلید متمرکز شده است.این رویکرد های مداخلاتی به عنوان مداخلات رفتاری رشدی طبیعت گرایانه ([5]NDBI) شناخته می گردند. مداخلات رفتاری رشدی طبیعت گرایانه (NDBI)، واژه ای است که اولین بار توسط لورا شرایبمن[6]و همکارانش در سال 2015 معرفی شد و آن دسته از مداخلات هستند که چارچوب تکنولوژیکی تحلیل رفتار کاربردی(ABA)را با علم روانشناسی رشد ترکیب می کنند. اصطلاح چتر NDBI نشان می دهد که مدل های درمانی توسعه یافته در دانشگاه های مختلف(مانندNET،PRT،DIR-floortime ،[7] JASPER) ممکن است بیشتر شبیه به یکدیگر باشند و نیاز به اتحاد و همکاری در این مدل ها را نشان می دهد. مداخلات ABA را می توان به طرق مختلف انجام داد. بسیاری از محققان و متخصصان به سمت مدلهای متمرکز بر رشد حرکت کرده اند که در آن مداخلات ABA در فعالیتهای طبیعی (به عنوان مثال ، بازی) و روتین ها (به عنوان مثال ، روتین زندگی با خانواده برای نمونه حمام کردن ،صبحانه خوردن ،پارک رفتن و…) مورد استفاده قرار گرفت. با تکامل این مداخلات ، آنها به طور فزاینده ای شروع به ترکیب نظریه ها و مداخلات رشدی با ABA کردند و بدین ترتیب ، رویکردهای NDBI متولد شد و یکی از همکاران اصلی شرایبمن در تدوین NDBA، یعنی جرالدین داوسون[8] ،از نویسندگان همین کتاب است.

این رویکرد مفاهیم درگیر کردن و پاداش دادن کودک را به عنوان یادگیرنده فعال و نه گیرنده منفعل و همچنین با استفاده از تکنیک های داربست که مهارتها را بالاتر از مجموعه مهارتهای موجود یا سطح رشد کودک قرار می دهد ترسیم می کند.یک نمونه ازNDBI مدل اولیه دنور(ESDM)برای کودکان نوپا و کودکان پیش دبستانی دارای طیف اتیسم است که اکنون در مرکز اتیسم اردیبهشت در حال پیاده سازی و آموزش است.رویکرد دنور روشی است که به خوبی مورد بررسی قرار گرفته و هم درمانگران وهم والدین از آن پشتیبانی می کنند و اکنون به عنوان یکی از درمانهای پیشرو وآوانگارد در زمینه درمان طیف اتیسم شناخته می گردد. والدین از یک درمانگر کمک می گیرند تا از استراتژی های ABA استفاده نمایند و نسبت به نشانه های کودک خود حساس و پاسخگو باشند و بر تعامل مشترک با کودک خود متمرکز گردند.به والدین دستور داده می شود که از این راهکارها در زندگی روزمره به عنوان مثال در بازی ،حمام،وعده های غذایی استفاده نمایند. این رویکرد اثر شگرفی بر کودکان اتیستیک دارد وشاید بتوان این رویکرد را کاملترین رویکرد مداخلاتی برای کودکان دارای اتیسم نام برد. در یک مطالعه از میان دو گروه کودکان نوپا که مدل دنور را دریافت نموده بودند در مقایسه با کودکانی که مدل دنور را دریافت ننموده بودند،گروه دریافت کننده دنور افزایش قابل توجهی در ضریب هوشی نشان دادند و از طرفی در مهارتهای ارتباطی ،یادگیری و رفتار تطبیقی نیز بعد از دو سال براساس تست استاندارد  ADOSبهبودی نشان دادند.

مدت زیادی بود که دو کتاب فوق العاده سالی راجرز و همکارانش که در مورد رویکرد دنور بود را تهیه کرده بودم و از این دو کتاب برای فعالیتهای مرکز استفاده می نمودم.اما به دلیل جلساتی که باخانواده های مرکز داشتیم بیشتر کار ما بر روی کتاب راهنمای والدین به جلو می رفت. در زمانی که همه گیری کرونا پیش آمد در دسترس بودن این محتوای بی نظیر برای خانواده ها بیش از پیش احساس می شد تا اینکه متوجه گردیدم که این کتاب توسط یکی از انتشاراتی های خوب، ترجمه و چاپ شده و دیگر نمی توانم کتاب ترجمه شده والدین را چاپ نمایم .اما به دلیل ارزشمند بودن این منبع برای والدین و از طرفی وسوسه هایی که برای اضافه کردن برخی مثالها و محتواها به این متن داشتم،من را بر آن کرد که چکیده ای از کتابی که ترجمه کرده بودم را تهیه و به همراه پیوستها در اختیار خوانندگان قرار دهم.سعی نمودم در این چکیده روال کتاب اصلی را حفظ نمایم اما به عنوان فردی که با کودک و خانواده کودک دارای اتیسم آشنا هستم، بخشهایی را از این ترجمه حذف نمودم تا خواننده بتواند روال و توالی فعالیت ها را بهتر درک کند و بخشهایی را اضافه نمودم تا والدین بدانند اکنون در حال آشنایی با چه متدی هستند و چگونه می توانند از آن استفاده کنند.امید وارم بتوانم در آینده نزدیک کتاب متخصصان را پیش از اینکه آن کتاب نیز توسط انتشاراتی دیگری چاپ گردد در اختیار خوانندگان قرار دهم.

[1] Applied Behavior Analysis (ABA)

[2] Natural Environment Teaching (NET)

[3] Pivotal Response Treatment (PRT)

[4] Developmental, Individual-differences, & Relationship-floortime

[5] Naturalistic Developmental Behavioral Interventions (NDBI)

[6] Laura Schreibman

[7] Joint Attention, Symbolic Play, Engagement and Regulation (JASPER)

[8] Geraldine dawson