رشدگفتاروزبان در کودک دارای اختلال طیف اتیسم(اوتیسم)

چکیده:
اگرچه علت مشکلات مربوط به رشد زبان و گفتار در کودکان دارای اتیسم(اوتیسم)تا به امروز ناشناخته،مبهم و پیچیده مانده،پژوهشگران معتقدند که این مشکلات ناشی از شرایطی است که پیش،در هنگام و پس از تولد رخ می دهد و بر رشد مغز تاثیر میگذارد.

رشد گفتار و زبان کودک دارای اتیسم چگونه است؟

رشد زبانی و گفتار در کودک دارای اختلال طیف اتیسم(اوتیسم)بسته به رشد فردی ، اجتماعی ، هوش فرد وانواع سطوح اختلال طیف اتیسممتفاوت است و می تواند شامل دشواری در درک معنی کلمه و جمله،لحن و زیر و بمی صدا و ریتم گردد. این مشکلات در توانایی فرد در تفسیر و تعامل با جهان تاثیر می گذارد. برخی متخصصان این مشکلات را با تئوری ذهن گره می زنند و برخی دیگر آن را با اختلال درتوانایی نمادسازی مرتبط می دانند چه در هنگام برقراری ارتباط و چه در زمان بازی.خانواده و متخصصان گرامی برای دانستن همه چیز درباره اختلال اوتیسم مطالعه مقاله اوتیسم چیست؟انواع،علت ها و درمانها.. را پیشنهاد می کنیم.در این مقاله شما می توانید کامل ترین اطلاعات و اخرین یافته های اوتیسم را مطالعه کنید.

ordibehesht autism center
بررسی و توجه به رشد زبانی و گفتار در کودک اتیستیک توسط متخصصین حدودا به 30 سال پیش بر می گردد و در این مسیر ،بررسی زبانی کودک اتیستیک تکامل یافته و منطقاً توسط متخصصین
APA به عنوان یک معیار اصلی در نظر گرفته نشده است. در سال 2013 در زمانی که DSM 5  معیارهای تشخیصی اختلال طیف اتیسم را مشخص نمود تنها به دو حیطه اشاره نمود که در یکی از این حیطه ها تنها به درک و فهم گفتاری و نوشتاری اشاره شده است نه به رشد زبان و گفتار.در صورتی که در بیش از 30 سال پیش در 1980 میلادی هنگامی که برای اولین بار در  DSM به اتیسم اشاره شد به نقص عمده در رشد زبان و گفتاربه صور مستقیم اشاره گردید. 7 سال بعد در سال 1987 در ورژن بعدی DSM تمرکز از نقص عمده در رشد گفتار و زبان فاصله گرفت و بر چگونگی تولید گفتار و زبان یعنی بر حجم ،بلندی،ریتم،تون صدا واکسانت ها یا اِعراب و کلیشه های گفتاری متمرکز گردید اما باز هم به عنوان یک معیار اصلی برای تشخیص اختلال اتیسم.مجددا 7 سال دیگر گذشت و رشد زبان و گفتار (تاخیر یا فقدان کامل  رشد زبان) در معیارهای تشخیصی قرار گرفت اما تنها به عنوان یک معیار از بیشمار معیار دیگر.هرچند که امروزه همچنان به عدم رشد زبان و گفتار در کودکان به عنوان یکی از علائم و نشانه های نخستین اختلال اتیسم نگاه می شود و همچنان برخی از پرسش و پاسخ با کودک به عنوان یک معیار برای تشخیص قطعی اتیسم استفاده می کنند ،اما این فراز و نشیب در بررسی رشد زبان و گفتار در DSM نشان می دهد که ما نیز بایستی به جای تمرکز بر نقایص زبانی کودک اتیستیک به دنبال تقویت مهارتهای ارتباطی کودک اتیستیک باشیم و در این مسیر به رشد زبانی به عنوان بخشی از رویکرد ارتباطی کودک توجه کنیم.خوانندگان گرامی برای دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید به کتاب بهبود مهارتهای  گفتار و خوردن کودکان مبتلا به اتیسم مراجعه نمایید.برای دریافت اگاهی بیشتر در زمینه اختلال اتیسم مطالعه مقاله افراد دارای اختلال اتیسم چگونه فکر می کنند را به شما پیشنهاد می کنیم.

رشد زبان و گفتاردر کودکان 


پیش از اینکه به رشد زبان و گفتاردر کودک مبتلا به اتیسم بپردازیم لازم است در ابتدا به رشد زبانی در کودکان غیر اتیستیک پرداخته گردد. سه سال اول زندگی فشرده ترین دوره و مهمترین دوره در رشد گفتار و رشد زبان است دوره ای که مغز در حال رشد است و به نظر می رسد که این مهارتها در دنیایی که سرشار از صداها ،دیدنی ها، و قرار گرفتن پی درپی در معرض گفتار و ارتباط دیگران است به بهترین شکل ممکن رشد می کند و ریشه این تحول میل به برقرای ارتباط با جهان اطراف است.علائم اولیه ارتباط در اولین روزهای زندگی کودک دیده می شود زمانی که کودک می آموزد که گریه می تواند غذا ،آرامش و همراهی پدر و مادر را با خود به همراه داشته باشد و این نخستین ارتباط کودک با دنیای اطراف است و نخستین زبان ارتباطی نوزاد با دیگران.در این زمان کودک شروع به تشخیص صداهای مهمی مانند صدای مادر و پدر می کند و اغاز به کاربرد و دسته بندی واج ها، که در اینده، گفتار کودک از آنها تشکیل می گردد.
همانطور که ایجاد کننده های مکانیسم گفتار (فک،لب،زبان و گلو)وصدا بالغ می گردد کودک می تواند صدای کنترل شده تری ایجاد نماید و در چند ماه نخست کودک اغاز به صدا سازی می کند. تحقیقات مشخص نموده است که کودکان تا 6 ماهگی بیشتر صداهای اصلی زبان مادری خود را تشخیص می دهند. تا سن 6 ماهگی کودک آوا های تکراری مانند “با با با با” یا “دا دا دا دا” را ایجاد می کند.این غان و غون کردن کم کم تبدیل به نوعی گفتار نا مفهوم می گردد که نزدیک به لحن و گفتار انسان است اما دارای مفهوم و کلمات خاصی نیست.در پایان سال اول کودکان توانایی گفتن چند کلمه را دارند. کودکان به احتمال فراوان در ابتدا از معانی کلمات خود آگاه نیستند اما خیلی زود از قدرت کلمات به واسطه پاسخی که از دیگران دریافت می کنند آگاه می گردند.
تا سن 18 ماهگی بیشتر کودکان 8 تا 10 کلمه را می گویند و تا سن 2 سالگی کلمات را به صورت جمله بیان می کنند مانند”بستنی بیشتر”در این دوره کودکان به سرعت یادمی گیرند که کلمات نمادی از افکار و اعمال هستند و این همان سنی است که کودکان درگیر بازی وانمودی گردیده اند.
 در سنین 3 تا 5 سالگی واژگان کودک به سرعت افزایش می یابد و کودک اغاز به تسلط بر قواعد زبان می کند که شامل موارد زیر است:

  • آواشناسی(صداهای گفتاری)
  • مورفولوژی(شکل گیری کلمه)
  • نحو(تشکیل جمله)
  • معنی(معنی کلمه و جمله)
  • آهنگ(ریتم و لحن گفتار)
  • کاربرد(استفاده موثر از زبان)
بیشتر بخوانید:  زایمان زودرس و افزایش اختلالات رشدی عصبی و اتیسم(اوتیسم)

رشد زبان و گفتار در کودکان مبتلا به اتیسم

تمامی کودکان از زمان تولد شروع به رشد زبانی و یادگیری آن می کنند و این اتفاق شگفت انگیز از طریق روابط انها با دیگران و از طریق بازی با دیگران شکل می گیرد.اما این امر برای کودکان مبتلا به اتیسمامری بسیار دشوار است چراکه این کودکان در 12 ماهگی تمایل کمتری به ارتباط با دیگران نشان می دهند و توجه کمتری به افراد اطرف خود می کنند و حرکت ها واکنش ها و رفتار های دیگران را رصد نمی کنند و یا کمتر دست به این کار می زنند و بیشتر تمرکز خود را بر روی اشیاء اطرافشان می گذارند.به همان اندازه که این کودکان نمی توانند با دیگران ارتباط برقرار کنند به همان اندازه نیز ممکن است در رشد مهارتهای کلامی خود دچار مشکلاتی باشند.برای مثال یک کودک 3 ماهه غیر اتیستیک والدین خود را مجذوب خود می کند با انها بازی می کند و می خندد .تا 9 ماهگی اگر هنوز کلامی ندارد و از کلمات استفاده نمی کند نمی تواند خواسته عادی خود را نیز با دیگران به اشتراک گذاردو به انها اشاره کند اما او به پدر و مادرش گوش می دهد و نام چیزهایی که انها به ان اشاره می کنند را می شنود و یاد می گیرد و این به این معنی است که او فرصتی برای ساخت واژگان خود را به دست اورده است.اما کودک مبتلا اتیسم به اشاره ها توجهی ندارد و نمی تواند توجه مشترکی با والدین خود داشته باشد و قطعا نیز نمی تواند به اشیاء مورد اشاره نگاه کند و نام انها را یاد بگیرد.پیش از این مشکل نیز کودک اتیستیک ممکن است ارتباط چشمی خوبی با اطرافیان نداشته باشد و این نقیصه می تواند در ادامه در توجه مشترک کودک اتیستیک تاثیر گذار باشد. از این دو می توان درک نمود که مشکلات کودک اتیستیک به صورت یک پیوستار و جریان در مهارتهای کودک و یادگیری او اثر گذارده و باعث تاخیر در رشد زبان و گفتار او گردد.متخصصان و همکاران و خانواده ها نیز بایستی به این مهم توجه داشته باشند که نقایص کودک اتیستیک بیشتر به صورت یک پیوستار است که هر مشکل ریشه در مشکل دیگر دارد و این بر عهده ما متخصصان اتیسم است که با ارائه برنامه ای جامع هر کدام از این نقایص و مشکلات را به صورت ریشه یابی مورد بررسی قرار دهیم و سپس برنامه درمانی برای کودک مبتلا به اتیسم ارائه کنیم.برای مثال نمی توان بدون اموزش توجه مشترک به کودک مبتلا به اتیسم تقلید را یاد داد.چراکه توجه مشترک پیش نیازی برای مهارت تقلید است.برای دریافت اگاهی بیشتر در زمینه اختلال اتیسم مطالعه مقاله روش درمانی و مداخلاتی جاسپربرای بهبود توجه مشترک و گفتار کودک دارای اتیسم را به شما پیشنهاد می کنیم.
کودکان عادی نخستین کلمات را در ماههای 8 تا 14 ماهگی تولید می کنند ولی در کودکان مبتلا به اتیسم(اوتیسم)  این تولید نخستین کلمات بیشتر در محدوده سنی 38 ماهگی ایجاد می گردد.و علاوه بر این در این مدت تاخیر و نقص در زبان درکی و بیانی در کودک قابل مشاهده است.بر اساس یکی از مطالعات منتشر شده در
autism research بین سنین 18 تا 36 ماهگی کودکان خرد سال مبتلا به اتیسم(اوتیسم) به نسبت کودکان غیر اتیستیک از آواهای غیر گفتاری بیشتری استفاده می کنند. 30 کودک که در این مطالعه مورد بررسی بودند به میزان کمتری از حروف همخوان استفاده می نمودند.بر اساس این مطالعه کودکان خرد سال اتیستیک در حدود یک سال عقب تر از همسنهای خود عملکرد زبانی داشته و بیشتر از صداهای غیر کلامی استفاده می کنند.پژوهشگران این مطالعه عنوان می کنند که به دلیل اختلال اتیسم(اوتیسم) این کودکان ممکن است بیشتر تمایل داشته باشند که از روشهای غیر کلامی در ارتباط خود استفاده کنند.
مشکلات کودک اتیستیک بسته به رشد شناختی و اجتماعی و هوش او متفاوت است .برخی کودکان مبتلا به اتیسم(اوتیسم) ممکن است توانایی صحبت کردن نداشته باشند در حالی که ممکن است برخی دیگر گنجینه لغات غنی و توانایی خوبی در استفاده از گفتار داشته باشند اما اکثر آنها به طور موثر در کاربرد زبان مشکل دارند و بسیاری در معنای کلمه و جمله و آهنگ و ریتم .
کودکان مبتلا به اتیسم(اوتیسم) که می توانند صحبت کنند اغلب چیزهایی را می گویند که هیچ محتوا و یا اطلاعات خاصی بهمراه ندارد.برای مثال کودک مبتلا به اختلال طیف اتیسم(اوتیسم) ممکن است به طور مکرر از یک تا پنج را بشمارد یا برخی دیگر از گفتار اکولیلیک استفاده می کنند و چیزی که قبلا شنیده اند را تکرار می کنند .یک شکل از این
اکولیلیا زمانی است که کودک فورا انچه را شنیده است دوباره بازگو می کند برای مثال به جای پاسخ بله یا خیر عنوان می کند که “آیا چیزی میخوای”که به آن اکولالیای فوری گفته می شود.شکل دیگر اکولالیای با تاخیر است که فرد ممکن است برای هر زمان که خوراکی می خواهد عبارتی که قبلا شنیده را مجددا تکرار کند و یا زمانی که می خواهد تلویزیون تماشا کند یک عبارت تبلیغاتی را که پیش از این شنیده و دیده دائما تکرار کند. برخی دیگر ممکن است از عبارت “من محمد هستم “استفاده کنند تا بتوانند در جمع دوستان و یا خانواده یک گفتگو را شروع کنند.برخی از کودکان اتیستیک دارای هوش بالا می توانند از موضوعات مورد علاقه خود مانند دایناسور ها یا هواپیما صحبت کنند اما همین کودکان نمی توانند یک گفتگو را به صورت تعاملی پیش ببرند.همانطور که در بالا گفته شد رشد زبانی کودک مبتلابه اتیسم با چندین ویژگی غیر معمول همراه است مانند اکولالیا و استفاده بیش از حد از گفتار های نا مفهوم.
اکولالیا  به تقلید از گفتار دیگران اشاره دارد و برای کودک اتیستیک می تواند به 3 نوع طبقه بندی گردد.

  1. اکولالیا کامل/تقلید
  2. اکولالیا کاهش یافته یا اصلاح شده
  3. اکولالیا تاخیری
بیشتر بخوانید:  اختلال طیف اتیسم(اوتیسم)واختلال پردازش حسی

رابرت  جی ام در مقاله ای تحت عنوان (اکولالیا و رشد زبان در کودک اتیستیک)عنوان می کند که تحقیقات نشان داده که اکولالیا می تواند به عنوان یک استراتژی ارتباطی توسط کودک مبتلا به اتیسم استفاده گردد تا به این صورت بار شناختی خود را کاهش داده و با تمرکز بر ارتباط کلامی به آنها در اغاز و باقی ماندن در یک گفتگو کمک کند.تحقیقات در مورد رفتار های اکولیلیک کودکان اتیستیک نشان می دهد که این گونه رفتار ها در کودک مبتلا به اتیسم نشان دهنده پیشرفت رشد زبانی است.رابرت همچنین عنوان می کند که کودکان اتیستیک بیشتر گرایش دارند که از نوع سوم اکولالیا یعنی اکولالیای تاخیری و نوع کاهش یافته استفاده نمایند.برای تعدادی از کودکان مبتلا به اتیسم گفتار و زبان تا حدی رشد می یابد اما نه در سطح یک کودک عادی. برای مثال ممکن است واژگان انها در موارد مورد علاقه رشد داشته باشد و به خوبی بتوانند درمورد انها صحبت کنند. کودکان مبتلا به اتیسم ممکن است تا پیش از 5 سالگی بتوانند کلمات را بخوانند اما ممکن است نتوانند معنی ان را بفهمند و نشان دهند که ان را درک کرده اند.
کودکان به طور معمول پیش از اینکه بتوانند واژه ای را تلفظ کنند، انها را درک می کنند.برای مثال کودکی که حدود 20 واژه را استفاده می کند به طور معمول در حدود 160 کلمه را می فهمد.در مطالعه ای محققان واژگان 152 کودک پیش دبستانی مبتلابه اتیسم را که در سنین 29 تا 54 ماهگی و دارای تاخیر در زبان بودند را مورد ارزیابی قرار دادند انها دریافتند که یک سوم این کودکان، درکلماتی که توانایی درک انها را دارند در صحبت کردن با آن واژگان اختلال دارند.جسیکا رایت در مقاله ای تحت عنوان شباهت واژگان در اتیسم و تاخیر زبان عنوان می کند که کودکان خردسال مبتلا به اتیسم به طور متوسط 5 ماه دیرتر از هم سنهای خود که دارای تاخیر در زبان اند، اغاز به کلام می کنند.به گفته این پژوهشگر افراد دارای تاخیر زبان از تعداد کلمه های بیشتری نسبت به همسنهای اتیستیک خود در مورد یک موضوع استفاده می کنند.از طرفی نیز کودکان دارای تاخیر زبان توانایی بهتری در استفاده از واژگان در مورد احساسات و عواطف دارند که این امر ممکن است متاثر از تئوری ذهن یعنی درک افکار دیگران باشد. اما در این پژوهش که در ان 40 کودک اتیستیک با 40 کودک دارای تاخیر زبان مورد بررسی قرار گرفتند مشخص گردید که کودکان مبتلا به اتیسم از نظر مشکلات درک گرامر و ترکیب کردن کلمات در جمله مانند کودکان دارای تاخیر زبان دچار مشکلاتی مشابه هستند.
برای دریافت اگاهی بیشتر در زمینه اختلال اتیسم مطالعه مقاله درباره اختلال طیف اتیسم بیشتر بدانیم را به شما پیشنهاد می کنیم.

راهکارهایی برای حمایت از رشد زبان در کودک دارای اتیسم

ایجاد دلایلی برای کاربرد زبان در کودک دارای اتیسم

کودک مبتلا به اتیسم شما اگر دلیلی برای استفاده از زبان داشته باشد احتمالا برای کاربرد زبان تلاش بیشتری می کند. شما می توانید این دلایل را به عنوان بخشی از امور روزمره خود قرار دهید. به عنوان مثال شما می توانید اسباب بازی مورد علاقه او را به دور از دسترس او قرار دهید و این امر اورا مجبور به درخواست و برقراری ارتباط با شما می کند.اگر حتی کودک شما کلام ندارد و ممکن است که به کلام نیز نرسد برای او یک دفترچه کوچک ایجاد کنید تا به واسطه آن با شما حرف بزند و با شما ارتباط برقرار کند.و در این زمان است که شما می توانید با در اختیار گذاردن شی مورد نظر با او در مورد ان حرف بزنید.یا حتی می توانید به شکل دیگری کار را سخت تر کنید برای مثال اگر کودک اتیستیک شما با شما ارتباط برقرار کرده و از شما درخواست گوشی موبایل می کند و می گوید گوشی شما یک کلمه دیگر به ان اضافه می کنید و می گویید “گوشی لطفا” یا “لطفا گوشی” و همینطور می توانید این فعالیت ارتباطی را دشوارتر و گسترده تر کنید.برای این کار استفاده از تکنیک های درمان رفتار کلامی می تواند بسیار راهگشا باشد.

بیشتر بخوانید:  طول عمر کودک دارای اتیسم /اوتیسم

از بازی برای کودک دارای اتیسماستفاده کنید

ما روانشناسان بازی را راه یادگیری کودکان می دانیم و همچنین راه یادگیری زبان.شما می توانید در فرایند بازی که تقریبا بخشی از امور روزمره کودکان و والدین است فرصتهایی برای یادگیری زبان ایجاد کنید.برای مثال زمانی که با کودک خود ماشین بازی می کنید شروع می کنید به گفتن “آم آم آم آم آم آم”و برای او آوا سازی می کنید بوق می زنید، صدای تصادف ایجاد می کنید، تمام اینها اواهایی است که با کودک خود از فاصله نزدیک ایجاد می کنید. با او ارتباط چشمی برقرار می کنید و همینطور در ادامه این ارتباط چشمی توجه مشترک برروی یک ماشین دارید به شکلی که کودک شما با نگاه کردن به ماشین می تواند از شما درخواست ماشین کنید و این مقدمه ارتباط و یادگیری و تقلید است.می توانید به او بعد از بازی یک میان وعده دلخواه بدهید و این را راه شکلگیری فرایند یادگیری و پاداش قرار دهید.در فرایند اموزش خود حتما از تکنیک های فلور تایم استفاده کنید. در این تکنیک تمامی نیازهای اموزشی کودکان اتیستیک مستتر است.برای اگاهی بیشتر در زمینه اختلال طیف اتیسم مطالعه مقاله چراکودکان دارای اتیسم متفاوت بازی می کنند؟را پیشنهاد می کنیم.

الگودهی زبانی برای کودک اتیستیک

شما می توانید برای درخواستها و موقعیت های کودکتان الگوی زبانی ارائه کنید. این مدل سازی یا ارائه الگو می تواند شامل کلمات،عبارات،اشارات بدنی و….باشد که در جایگاه مناسب به او اموزش می دهید و اورا ترغیب می کنید به تقلید و درنهایت یادگیری انها.برای مثال شما می توانید در زمانی که کودکتان به سمت شما می اید تا سری شیشه شیر او را باز کنید و او بتواند شیر بخورد بگویید” باز باز باز” یا در زمان باز کردن درماشین بگویید “باز باز باز ” یا اگر او تلاش می کند خود در شیشه شیر یا بسته شکلات را باز کند از عبارت “گیر کرده” یا “بازش کنم” استفاده می کنید.در ازمایشی روانشناسان نحوه واکنش کودکان 6 ساله را به ترکیدن بادکنک و یا یک صدا بررسی نمودند و متوجه شدند کودکان بیشتر واکنشهایشان مشابه والدین انها بود و این نشان می داد که این کودکان حتی زبان واکنشهای بدنی و اشارات بدنی شان هم به تقلید از والدینشان است.پس به یاد داشته باشید که کودکان نحوه ابراز احساسات و عواطف شان را نیز از والدین خود فرا می گیرند.با کودک خود در تعامل باشید و بازی بخندید و شادی کنید. با او آهنگ گوش کنید و با او برقصید و با او اواز بخوانید. 

جمله سازی با افزودن کلمات در تعامل با کودک دارای اتیسم

بهترین حالت فعالیت جمله سازی شما با کودکتان به این گونه است که اگر کودکتان بدون کلام است از یک یا دو کلمه در عبارات خود صحبت کنید.اگر او دو کلمه در جمله استفاده می کند شما از عبارات 3 تا 4 کلمه ای استفاده کنید و به همین روال ادامه دهید.

برای فرزندان دارای اتیسم خود مهارت ایجاد کنید.

برای رشد زبانی ،کودک شما نیازمند فرصتهای منظم ،معنی دار برای تمرین مهارتهای خاص زبانی است.برای مثال شما می توانید بر روی مهارتی مانند سلام کردن کار کنید.شما می توانید بر روی خوش امد گویی کودکتان کار کنید در زمانی که از بیرون خانه وارد اتاق یا سالن می شوید و کودک به شما نگاه می کند و با شما ارتباط چشمی برقرار می کند این ارتباط چشمی را به منزله سلام کردن کودک خود طلقی کنید و به او سلام گرمی با صروصدای زیاد کنید.برای گام بعدی زمانی که کودک شما در زمان ورود با شما ارتباط چشمی برقرار می کند شما با سلام و این بار با در اغوش گرفتن کودک نحوه دیگری از خوش امد گویی را به کودک خود نشان می دهید.شما حالا باید این مهارت را به واسطه افراد دیگر مانند مادر بزرگ نیز کار کنید.این فعالیتهای کوچک تمامی می تواند یک تکه کوچک از پازل ارتباطی کودک شما باشد.برای دریافت اگاهی بیشتر در زمینه اختلال اتیسم مطالعه مقاله سبک ها و شیوه های فرزند پروری والدین کودکان دارای اختلال اتیسم را به شما پیشنهاد می کنیم.

به کودک دارای اتیسم خود در استفاده از زبان پاداش دهید.

شما بایستی به کودکتان زمانی که او می شنود،می فهمد، و حرف می زند پاداش دهید.این پاداش دادن می تواند یک پیوستار طبیعی برای رشد زبان کودک شما ایجاد کند که او زمانی که برای ارتباط با شما اسباب بازی را نشان داد و از شما درخواست کرد با او بازی کنید با یک لبخند و یا نوازش یا بوسه او را به ادامه این ارتباط تشویق کنید و او نیز به این رشد زبانی خود ادامه می دهد چراکه ارتباط و کلام را فعالیتی دارای پیامد خوب می شناسد،پس به ان ادامه می دهد.برای انجام بهتر این کار از تکنیک های بهبود رفتار استفاده کنید.ordibehesht autism center

3.8/5 - (6 امتیاز)
اشتراک گذاری محتوا
مهدی فولادگر

مهدی فولادگر

مدت زیادیست که با کودکان اتیسم آشنا هستم اما هنوز احساس می کنم باید انها را بهتر بشناسم. البته نه علائم و رفتار های آنها را، بلکه خوبی و پاکی شان را. اموری که امروزه همه با آنها غریبه ایم.

مطالب مرتبط

تنها راه غلبه بر اختلال اتیسم دانش و آگاهی از این اختلال است!

2 پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

آیا نیاز به مشاوره تخصصی در حوزه اتیسم دارید؟